სასკოლო განათლების ხარისხზე მნიშვნელოვნად არის დამოკიდებული სახელმწიფოს განვითარების დონე, მიღწევები, პერსპექტივა. თუმცა ის სისტემა, რომელიც საქართველოში დაინერგა და წლიდან წლამდე ფაქტობრივად უცვლელია, რადიკალურად განსხვავებულია იმისგან, რა პირობებშიც ევროპული სკოლები ფუნქციონირებენ. ერთ-ერთი მაგალითია ფინეთი და იქ არსებული სასკოლო განათლების სისტემა, რომელზეც ამ ქვეყანაში მოღვაწე ქართველი პედაგოგი დალი კლემენტიდესი სოციალურ ქსელში წერს. 

„კომერსანტი“ უცვლელად გთავაზობთ ემიგრანტი პედაგოგის ვრცელ პოსტს:

,,დღეს დამეწყო არდადეგები! ფინურ სკოლებში სწავლა იანვარში განახლდება. რაც უფრო მეტს ვმუშაობ ფინურ სკოლებში, მით უფრო ვრწმუნდები, რომ ძლიერი სახელმწიფოს საფუძველი სწორედ აქ, სკოლებში იქმნება. სულ მაინტერესებდა, როგორ მოახერხა ფინეთმა, ამ გაყინულ მიწაზე, სადაც არც ნავთობია, არც ოქრო, არც ბრილიანტები, არც მზე, არც წელიწადის ოთხი სეზონი (ძირითადად ზამთრიდან ზაფხულში ვხტებით და ზაფხულიდან ისევ ზამთარში), სადაც ზამთარში არ თენდება და ზაფხულში არ ღამდება,ასეთი ძლიერი, გამართული, მდიდარი და ჰუმანური სახელმწიფოს შექმნა.

პასუხი ერთია: ამ ქვეყანაში ყველაზე მნიშვნელოვანი,ყველაზე მთავარი არის ამ ქვეყნის მოქალაქე და ყველა კანონი, ყველა ინსტიტუცია ამ მოქალაქის კეთილდღეობის უზრუნველსაყოფად ფუნქციონირებს.

სკოლა არის ის ადგილი სადაც ამ ქვეყნის მოქალაქეები ყალიბდებიან რომელთაც უნდა უზრუნველყონ ამ ქვეყნის მომავალი, ამიტომ ყველაზე მნიშვნელოვანი ინდივიდები (ამ სიტყვას შემთხვევით არ ვხმარობ) დიახ ინდივიდები არიან ბავშვები. რატომ არის ფინური სკოლა ერთ-ერთი ყველაზე საუკეთესო მსოფლიოში:

1. სკოლაში სრულიად მოხსნილია სტრესი

2.სკოლა არის ის ადგილი, სადაც ბავშვს უხარია ყოფნა, თავს სრულიად კომფორტულად გრძნობს.

3. სკოლები აღჭურვილია აბსლოლუტურად ყველა საჭირო ტექნიკით

4. სკოლების დიზაინი (დაწყებული კედლების ფერებით, დამთავრებული ავეჯით, დიახ ავეჯით და არა მხოლოდ მერხებით) ქმნის უაღრესად სასიამოვნო გარემოს ბავშვებისთვის.

5. სკოლებში ბავშვები იკვებებიან კალორიული და ჯანმრთელი საკვებით.

6. ყოველ შესვენებაზე ბავშვები გადიან გარეთ, სუფთა ჰაერზე და აქტიურად ატარებენ შესვენებას.

7. პროგრამა შედგენილია ისე, რომ ბავშვს არ გაუჭირდეს კონცენტრაცია, ანუ შესასწავლი მასალა დანაწილებულია პატარა ნაწილებად, რაც ასათვისებლად ძალიან ადვილია.

8. თეორია გამყარებულია პრაქტიკით. ფაქტიურად ბუნების მეტყველების გაკვეთილები ბავშვებს ხან ტყეში უტარდებათ, ხან ტბის პირას და ხან მდელოზე.

9. პედაგოგები მაღალი კვალიფიკაციით და აბსოლუტურად პოზიტიური დამოკიდებულებით გამოირჩევიან.

10 სკოლაში არ არსებობს კონკურენცია, ყველა ბავშვს მოეთხოვება შესაძლებლობის და უნარის მიხედვით.

11. ბავშვები არ ისჯებიან უსაქციელობის გამო, მათ განუმარტავენ დაშვებულ შეცდომებს. განმეორების შემთხვევაში მას რაიმე პრივილეგია მოეხსნება. ( მაგ. შესვენების დროს ვერ ითამაშებს 15 წუთი).

რაც უმნიშვნელოვანესია, სკოლა არის უფასო, სრულიად უფასო. წიგნები, რვეულები, საშლელები, ფანქრები, სახაზავები, ბავშვებს სკოლაში აქვთ უფასო, ანუ არც ერთ ევროს არ იხდიან მშობლები, არც ერთ ცენტს.

დაუსრულებლად შემიძლია ვისაუბრო ფინური სკოლების და საგანმანათლებლო სისტემის შესახებ.

უბრალოდ ერთს ვიტყვი, თუ გინდა იცხოვრო ძლიერ სახელმწიფოში, მთელი რესურსი, ფინანსურიც და ინტელექტუალურიც უნდა ჩაიდოს საგანმანათლებლო სისტემაში და პირველ რიგში სკოლებსა და ბაღებში!“.