ჯანდაცვის სფეროს სპეციალისტების განცხადებით, პრობლემა არა წამლის ფასი, არამედ მონოპოლიური ბაზარია, რის გამოც საქართველოში მედიკამენტები არ იაფდება. ამ თვალსაზრისით, პრემიერ-მინისტრ ირაკლი ღარიბაშვილის ინიციატივას სპეციალისტები ეჭვქვეშ აყენებენ. როგორც ჯანდაცვის ეკონომისტი, პროფესორი კახა ჯაყელი ,,კომერსანტთან“ აცხადებს, რა ფასადაც არ უნდა მოხდეს წამლების შემოტანა, მონოპოლისტი კომპანიები მაინც ძვირად გაყიდიან, ამიტომ თუ მთავრობას რეალურად სურს პრობლემის მოგვარება, პირველ რიგში, მონოპოლიას უნდა ებრძოლონ.
ჯაყელის აზრით, წამლის გაიაფებასთან დაკავშირებით აქცენტი არასწორია და ვერანაირად ვერ უზრუნველყოფს ფასების შემცირებას, სანამ ბაზრის ოლიგოპოლიური მდგომარეობა ოფიციალურად არ დადასტურდება.
,,ღარიბაშვილის განცხადება ფარმაცევტული მარკეტინგის კუთხით არაპროფესიონალურია. თურქეთი იაფი ქვეყანა არ არის, ქართული ფარმაცევტული ბაზრისთვის პანაცეას ნამდვილად არ წარმოადგენს. ჩვენ ვიცით, რომ იაფად შემოტანილ წამლებს მაინც ძვირად გაყიდიან. ინდოეთშიც არის ფარმაცევტული ქარხნები, წამლები იაფია, მაგრამ აქ მაინც ძალიან ძვირად იყიდება. არაფერი იცვლება, გარდა იმისა, რომ რაც უფრო იაფად შემოიტანენ, მით მეტი მოგება დარჩებათ. პრემიერ-მინისტრი ამ თემას როცა ეხება, ღრმად უნდა ჰქონდეს შესწავლილი თურქეთის წამლის ბაზარი და მეტად ფრთხილი უნდა იყოს. ალბათ, იგი გულისხმობდა კომერციული სტრუქტურებისთვის რაღაც გარკვეული ინსპირაციისა და მოტივაციის მიცემას, რომ ეზრუნათ თურქეთის ბაზრიდან მედიკამენტების შემოტანაზე. გარდა ამისა, როდესაც ღარიბაშვილი ამბობს, რომ ,,ჩვენ შემოვიტანთ“, ვის გულისხმობს? თავიდანვე არასწორად გაკეთებული გზავნილია. ასე შეეძლო ეთქვა, მაგალითად, იოსებ სტალინს, ფიდელ კასტროს, მაგრამ საბაზრო ეკონომიკის მქონე ქვეყნის ლიდერი ასე ხელაღებით არ უნდა საუბრობდეს. მაღალი ფასებია იმიტომ, რომ ოლიგოპოლიური მდგომარეობაა. სულ რამდენიმე კომპანიას აქვს მთელი ბაზარი გადანაწილებული. ღარიბაშვილს უნდა ეთქვა, რომ შექმნის ძალიან მძლავრ ანტიმონოპოლიურ სამსახურს, რომელიც შეისწავლის კომპანიების მონოპოლიურ მდგომარეობას და კანონიდან გამომდინარე, მონოპოლისტ კომპანიებს დაშლის მარტივ მამრავლებად, როგორც ეს არის აშშ-ში, ჰოლანდიაში და ყველა ნორმალურ ქვეყანაში. ასე რომ ეთქვა, ბიზნესი თვითონვე მიიღებდა ზომებს წამლების შესამცირებლად“, - ამბობს ,,კომერსანტთან“ კახა ჯაყელი.
იმ შემთხვევაში, თუკი ანტიმონოპოლიური სამსახური კარგად იმუშავებს და კარტელურ გარიგებებს ბოლო მოეღება, ჯანდაცვის ეკონომისტი დარწმუნებულია, რომ მედიკამენტები შეიძლება 30-40%-ითაც კი გაიაფდეს.
,,არსებობს ელასტიურობის კოეფიციენტი, ფასსა და მოთხოვნას არეგულირებს. არაფერი გამოვა, თუ ქართულ ფარმაცევტულ ბაზარზე არ მოისპობა მონოპოლია. ეს მდგომარეობა საბაზრო ეკონომიკის უცოდინარობამ გამოიწვია. სანამ ანტიმონოპოლიური სამსახური არ იმუშავებს და კომპანიები არ იქნებიან გაიგივებული მონოპოლიებთან, ამ საკითხს ვერაფერი მოაგვარებს. ასეთ შემთხვევაში კი ფასები 20-30%-ით შემცირდება, არ გამოვრიცხავ, 40%-თაც, იმდენად მაღალია მათი მოგება არსებულ მომენტში“, - დასძენს კახა ჯაყელი.
საქართველოს პრემიერ-მინისტრის განცხადებით, იგეგმება თურქეთის ბაზრის გახსნა, საიდანაც საქართველოში მედიკამენტები უნდა შემოვიდეს. როგორც პრემიერმა მთავრობის ორშაბათის სხდომაზე განაცხადა, აღნიშნული გადაწყვეტილებით, ქვეყანაში უფრო მაღალი ხარისხის მედიკამენტები შემოვა და ასევე, მისი თქმით, წინასწარი პროგნოზით, შემცირდება ფასებიც.
,,ვაპირებთ, რომ გავხსნათ თურქეთის ბაზარი. თურქეთიდან შემოვიდეს მაღალი ხარისხის მედიკამენტებიც, რაც ჩვენი პროგნოზით, გააიაფებს ფასებს მედიკამენტებზე. ამას გარდა, ჩვენ ასევე ვიმუშავებთ კანონმდებლობაზე, რომელიც კიდევ უფრო გააუმჯობესებს სიტუაციას ამ მიმართულებით,“ - განაცხადა მთავრობის სხდომაზე ღარიბაშვილმა.
მარი ჩიტაია