ადგილობრივი ბაზრისგან განსხვავებით, საზღვარგარეთ ქართულ დაფნაზე მოთხოვნაა, თუმცა ქვეყანას არსებული მოთხოვნის სრულად დაკმაყოფილება არ შეუძლია. როგორც „კომერსანტთან“ საქართველოს დაფნის მწარმოებელთა და ექსპორტიორთა ასოციაციის ხელმძღვანელი დავით კუტალია აცხადებს, საქართველოში დაფნის კულტურა საკმაოდ მცირე ფართობზეა გაშენებული, იმავდროულად მცენარეს აზიანებს მავნებელი.
„ქართული დაფნა უცხოეთის ბაზრებზე მოთხოვნადი არის, მაგრამ პანდემიიდან და ომიდან გამომდინარე მოთხოვნა მზარდი არ არის, ვიტყოდი მოთხოვნა უფრო სტაბილურია.
წლის განმავლობაში ექსპორტზე საშუალოდ 5 ათასი ტონა გადის. რაც შეეხება ფასებს ის დამოკიდებულია დაფნის ხარისხზე. უმეტესწილად ექსპორტზე გადის პირველი ხარისხის დაფნა, რომლის ფასიც ბაზრის კონიუნქტურიდან გამომდინარებ მერყეობს და კილოზე საშუალოდ 2 დოლარია.
ქართული დაფნა ექსპორტზე გადის რუსეთში, ჩინეთში და უკრაინაში, თუმცა რუსეთის მიერ უკრაინის ტერიტორიაზე შეჭრისა და იქ საომარი მოქმედებების ფონზე საქართველოსთვის ამ დროისათვის უკრაინის ბაზარი გაჩერებულია. შესაბამისად დარჩა რუსეთი და ჩინეთი.
რუსეთიდან და ჩინეთიდან მოთხოვნა უფრო დიდია, თუმცა სათანადო მიწოდება ვერ ხდებოდა იქიდან გამომდინარე, რომ დაფნის ფოთოლი ამჟამად არის დეფიციტში და თან არის უვარგისი. მავნებლებმა მცენარე დააზიანეს. 90-იანი წლების შემდეგ საქართველოში დაფნას არავინ არ უვლიდა. შემდეგ მოსახლეობამ მისი გაეხვა და თხილის პლანტაციების გაშენება დაიწყო. აქედან ნარგავების რაოდენობა შემცირდა. დღეს დაფნის ფასი ოდნავ უკეთესია, ვიდრე თხილის და ისევ ვიწყებთ ამ დარგის განვითარებას“, - განმარტავს საქართველოს დაფნის მწარმოებელთა და ექსპორტიორთა ასოციაციის ხელმძღვანელი.
დაფნის გაშენება ჩართულია აგროსესხების პროექტში, რაც ფერმერებს ამ კულტურის გაშენებისთვის მეტ შესაძლებლობას უჩენს. იმისათვის, რომ ინტერესი გაიზარდოს და ფერმერებს ხარისხიან დაფნის ნერგებზე ჰქონდეთ წვდომა საქართველოს დაფნის მწარმოებელთა და ექსპორტიორთა ასოციაციაა სანერგე მეურნეობის შექმნას გეგმავს.
„ვმუშაობთ სანერგე მეურნეობის შექმნაზე, რათა ხელი შევუწყოთ დარგის განვითარებას და ფერმერებს ხარისხიანი ნერგები მივაწოდოთ.
კლიმატიდან გამომდინარე დაფნა საქართველოში ძირითადად დასავლეთ საქართველოში ხარობს.
რაც შეეხება თავად დაფნას მისი გამოიყენება ძირითადად საკვებ პროდუქტებში, საკონსერვო წარმოებაში ხდება. დაფნას გააჩნია ისეთი ეთერზეთები, რომელიც პროდუქციის ვარგისობის ვადას ახანგრძლივებს.
დაფნა საექსპორტო ბაზარზე გადის ძირითადად ხმელი სახით. ქუჩიდან მოჭრა დაფნის უნდა მოხდეს ნოემბრიდან, თუმცა ეკონომიკური მდგომარეობიდან გამომდინარე გლეხი ახლა ჭრის დაფნას და აბარებს, რაშიც ჩვენი ბრალიცაა, რადგან თუ არ მოვახდენთ ჩაბარებას, ის ვერც გაყიდის და შესაბამისად დროზე ადრე აღარ მოჭრის. ამ ფონზე კი მაღალი ხარისხის საექსპორტო დაფნის რაოდენობა მცირდება. ახლა მცენარეს ვეგეტაციის პერიოდი აქვს და მისი მოჭრა არ შეიძლება.
რაც შეეხება დანაკარგებს, მცენარის მოჭრისთვის ყველაზე კარგი პერიოდი არის ნოემბერ-დეკემბერი, როდესაც მცენარე ბოლომდე მიძინებულია და მასში წვენთა მოძრაობა შეწყვეტილია. სიცივისა და ყინვის გამო ფოთოლი გასქელებულია და შესაბამისად მოიმატა წონაშიც. ბუნებრივი შრომით გამოსავლიანობა არის 25-25%-ი, ხოლო ხელოვნური შრობის შედეგად გამოსავლიანობა არის 18-22%-ი“, - აცხადებს დავით კუტალია.
მისივე განმარტებით, ადგილობრივ ბაზარზე დაფნაზე მოთხოვნა დაბალია. „ჩემი გადასახედიდან არ ვართ მიჩვეული რომ დაფნა კულინარიაში აქტიურად გამოვიყენოთ“, - ამბობს საქართველოს დაფნის მწარმოებელთა და ექსპორტიორთა ასოციაციის ხელმძღვანელი.