ეკონომისტი, გლობალური ბაზრის ანალიტიკოსი ნურიელ რუბინი კრიპტოვალუტას უნდობლობას უცხადებს. "ფორბს რუსთან" ინტერვიუში ანალიტიკოსი საუბრობთ კრიპტოვალუტის ბუშტის საფრთხეებზე.
რამდენ ხანს გაგრძელდება ეს ბუშტი გაბერვას, უცნობია, თუმცა აუცილებლად გასკდება. კრიპტოვალუტა ძალიან არასტაბილური აქტივია, მათ შეუძლიათ ერთ დღეში გაიზარდოს 20% -ით, ხოლო მეორე დღეს დაეცემა 20% -ით. ეს არის მაღალი რისკის ინვესტიცია. აზარტულ თამაშს ჰგავს. არსებობს დაახლოებით 10 000 კრიპტოვალუტა, მათგან 80% შეიქმნა თაღლითური ICO– ს ნაწილად, როდესაც ადამიანებმა უბრალოდ შეაგროვეს ფული ინვესტორებისგან და გაუჩინარდნენ. მე შევწყვიტე იმის პროგნოზირება, თუ რა ხდება კრიპტოვალუტის ბაზარზე. ჩემი მთავარი იდეა ის არის, რომ საერთოდ არასწორია მათ ვალუტას უწოდებენ. რატომ მიიღებს გამყიდველი გადახდის სახით ისეთ რამეს, რამაც შეიძლება მეორე დღეს ფასი 20% -ით დაიწიოს. გადახდის ინსტრუმენტი უნდა იყოს სტაბილური. წარმოიდგინეთ, რომ თქვენ აიღეთ იპოთეკა ბიტკოინებში და ისინი გაიზარდა 50%-ით. გახსოვს ხომ, რამდენიმე წლის წინ რუსეთში ადამიანებს ჰქონდათ იპოთეკა დოლარებში? ისიც ხომ გახსოვთ რა დაემართათ მათ? - გაკოტრდნენ, ფულისა და ბინების გარეშე დარჩნენ! ასე იქნებოდა ბიტკოინებთან დაკავშირებითაც. არსებობს ეგრეთწოდებული ვეშაპები, რომლებიც ფლობენ კრიპტოვალუტის აქტივების დიდ რაოდენობას. ისინი გახდნენ უაღრესად მდიდრები, ყოველ შემთხვევაში ქაღალდზე და, ყველა დანარჩენი, მხოლოდ პაიკებია, რომლებიც ეხმარებიან მათ გამდიდრებაში კრიპტოვალუტის ყიდვის პიკზე. ჩემი აზრით, თუ გსურთ კაზინოში თამაში, წადით ლას ვეგასში, მაგრამ ეს არ არის ინვესტიცია. თქვენ, რა თქმა უნდა, შეგიძლიათ ჩადოთ თქვენი სახსრების 1% ზოგიერთ კრიპტოვალუტაში და ნახოთ რა მოხდება, მაგრამ თქვენ გაცნობიერებული უნდა გქონდეთ რისკებიც, - ამბობს ექსპერტი.
მსხვილი ეკონომიკების ნაწილი კრძალავს კრიპტოვალურას, ნაწილი კი ვალუტის გაციფრულებაზე მუშაობს. რუბინი დარწმუნებულია, რომ მალე ვიხილავთ კრიპტოვალუტის ბაზრის რეგულირების გამკაცრებას G20- ის ყველა ქვეყანაში, რომელიც ჩინეთში უკვე დაწყებულია. ექსპერტის შეფასებით, კრიპტოვალუტა ართულებს ფულის გათეთრებასთან ბრძოლას და აქტიურად გამოიყენება გადასახადებისგან თავის არიდებისათვის, ასევე დანაშაულებრივი საქმიანობისა და ტერორიზმის დასაფინანსებლად. რუბინის მტკიცებით, არცერთ ცივილიზებულ სახელმწიფოს არ შეუძლია დაუშვას მილიარდობით დოლარის მყისიერად დამალვა და შესაბამისად, თანდათანობით ყველა ქვეყანა მივა იმ დასკვნამდე, რომ სრული ქაოსისა და ველური დასავლეთის ასეთი მდგომარეობის გაგრძელება შეუძლებელია და ამ ბაზრის მკაცრი რეგულირება დაიწყება.
ცოტა რამ კრიპტოვალუტაზე:
რიპტოვალუტა არის ელექტრონული ფული, რომლის საფუძველზეც წარმოადგენს ბლოკჩეინის სისტემა. სახელმწიფოს და ბანკებიდან დამოუკიდებლად ოპერირებს. თანამედროვე ტექნოლოგიების წყალობით მათ აქვთ ღირებულება, შესაბამისად ხდება მათით ვაჭრობა სხვადასხვა პლატფორმებზე.არ არსებობს ამ ვალუტის ფიზიკური სახე, ყველანაირი ოპერაცია ხორციელდება ინტერნეტით.
სად შეიძლება კრიპტოვალუტის შეძენა?
კრიპტოვალუტის შეძენა შესაძლებელია ონლაინ სავაჭრო ბირჟებზე. დღეს ყველაზე დიდი პოპულარობით სარგებლობს კრიპტოვალუტა - ბითქოინი.
რაში და როგორ გამოიყენებთ კრიპტოვალუტას?
კრიპტოვალუტის მოქმედების სფერო რაც დრო გადის მით უფრო იზრდება, შესაბამისად ბევრ ქვეყანაშია შესაძლებელი მისი სასურველ ვალუტაში გადაცვლა. ვინაიდან კრიპტოვალუტის ფასები იზრდება, ფინანსისტები დაინტერესებულ პირებს რეკომენდაციას აძლევენ, რომ რაც შეიძლება მალე განახორციელონ ინვესტიცია. რაც მეტია ფასთა სხვაობა კრიპტოვალუტის საწყის და გაყიდვისას გაზრდილ ღირებულებას შორის, მით მეტია ამ ვაჭრობის მოგება.
სად ინახება კრიპტოვალუტა ?
ბევრი სავაჭრო პორტალი, მომხმარებელს სთავაზობს ისარგებლოს თავად პორტალის საცავით კრიპტოვალუტის შესანახად. თუმცა თუ მომხმარებელი არჩევს თავად შეინახოს საკუთარი ინვესტიცია, ამისთვის არსებობს ელექტრონული საფულეები. ზოგი მათგანი ონლაინ მუშაობს, ზოგის კი უნდა იქნეს გადმოწერილი აპლიკაციის სახით. ელექტრონული საფულეები ჩამონათვალი შეგიძლიათ იხილოთ ბმულზე: https://www.coinario.com/wallets
რა დადებითი მხარეები აქვს კრიპტოვალუტით ვაჭრობას?
- კრიპტოვალუტა, როგორც ზემოთ აღვნიშნეთ, დამოუკიდებელია სახელმწიფოებისა და ბანკებიდან, შესაბამისად არ ეხება ინფლაცია.
- კრიპტოვალუტით განხორციელებული ტრანზაქციები იაფია.
რა რისკი ახლავს თან კრიპტოვალუტით ვაჭრობას?
ყოველთვის არსებობს უსაფრთხოების რისკი, ვინაიდან ელექტრონული საფულეები ჰაკერების თავდასხმის ერთ-ერთი ობიექტია. ამასთანავე, არ არსებობს ორგანო, რომელიც იცავს დეპოზიტს კრიპტოვალუტაში. საქართველოს ეროვნული ბანკის განცხადების თანახმად, კრიპტოვალუტა არ არის ლეგალური გადახდის საშუალება; იგი საფრთხის შემცველია როგორც ფინანსურად, ასევე ლეგალურად, რადგანაც სავაჭრო ბირჟები სხვადასხვა ქვეყნების შექმნილია და არ არსებობს მათი რეგულატორი. შესაბამისად, ეროვნული ბანკი კრიპტოვალუტის ქართველ მომხმარებლებს სიფრთხილისკენ მოუწოდებს.
როგორ კეთდება კრიპტოვალუტის ბიზნესი?
ერთი შეხედვით მარტივი ოპერაციები, მოითხოვს ფინანსური ანალიზის უნარს, მაგალითად: საჭიროა სწორად შეარჩიოთ შეძენა/გაყიდვის დრო, გააკეთოთ ფინანსური პროგნოზები და ა.შ. არ გირჩევთ ინტუიციის იმედად დაიწყოთ ოპერაციების განხორციელება, თავდაპირველად შეისწავლეთ სფერო, ამისთვის ბევრი უფასო რესურსი თუ ტრენინგ კურსი არსებობს.
ავტორი: ბელა გელაშვილი
წყარო: "ფორბს რუ"