უკრაინის წინააღმდეგ სამხედრო აგრესიის გამო დასავლეთის ქვეყნების მიერ რუსეთის საფინანსო სისტემისთვის დაწესებული უმკაცრესი სანქციების ფონზე ქვეყნის მოსახლეობას და კომპანიებს მნიშვნელოვანი პრობლემები შეექმნათ ფინანსებზე წვდომის თვალსაზრისით. შექმნილ ვითარებაში რუსეთის ბევრი მოქალაქე ცდილობს სხვა ქვეყნებში, მათ შორის საქართველოში გადასვლას და ვითარების სტაბილიზაციამდე დარჩენას. თუმცა, ამ ადამიანებს სერიოზული პრობლემა ემუქრებათ რუსეთის ბანკების საერთაშორისო საგადახდო სისტემიდან SWIFT გარიცხვის შემდეგ და ნებისმიერ მომენტში შეიძლება დაებლოკოთ საბარათე ანგარიშები. ამის გამო საქართველოში ბინების დამქირავებელმა რუსეთის მოქალაქეებმა ნებისმიერ მომენტში შეიძლება დაკარგონ წვდომა საკუთარ ფინანსებზე და გადახდისუუნარონი აღმოჩნდნენ.

ასეთ შემთხვევაში რა სამართლებრივი მექანიზმები გააჩნიათ უძრავი ქონების მფლობელ საქართველოს მოქალაქეებს, გადახდისუუნარო დამქირავებლების გასაყვანად თავისი სახლებიდან, „საქართველოს ადვოკატები დამოუკიდებელი პროფესიისთვის“ თავმჯდომარე,  ადვოკატი ნინო ლიპარტია „კომერსანტთან“ საუბრობს.

იურისტი გვიყვება, რომ 2013 წელს, როდესაც ხელისუფლებაში „ქართული ოცნება“ მოვიდა, საკანონმდებლო ცვლილების შემდგომ ე.წ. საპოლიციო გამოსახლება გააუქმა. მისი თქმით, საკუთრების უფლების დაცვის ერთადერთ საშუალებად საქართველოს მოქალაქეს სასამართლო და აღსრულების ბიურო რჩება. იმისთვის, რომ უწყებას საქმე გადაეცეს, ლიპარტიას განმარტებით, აუცილებელია სააღსრულებო ფურცელი, რომელიც სასამართლოში კანონიერ ძალაში შესული გადაწყვეტილების საფუძველზე გაიცემა.

იურისტი გვიხსნის, რომ სასამართლო დავა შეიძლება რამდენიმე წლის განმავლობაში გაჭიანურდეს. მისი თქმით, სასამართლო დავის დასრულების შემდგომ სააღსრულებო მოქმედების  დაგეგმვასა და გამოსახლების პროცედურას, თავის მხრივ, დამატებითი დრო სჭირდება. როგორც ლიპარტია ამბობს, სასამართლო და სააღსრულებო წარმოება დროსთან ერთად, ფულად რესურსთან არის დაკავშირებული. ამასთან, მისი განცხადებით დაყოვნებულ პერიოდზე დაკისრებული ქირის თანხა,  დამქირავებლის ქონებრივი რესურსის არ არსებობის შემთხვევაში, ვერ იქნეს ბინის მესაკუთრისათვის გადახდილი.

„2013 წელს საქართველოს კანონმდებლობაში შესაბამისი ცვლილება შევიდა, რომლის საფუძველზეც საპოლიციო გამოსახლების ინსტიტუტი გაუქმდა. ამ შემთხვევაში იგულისხმება სასამართლო გადაწყვეტილებისა და სააღსრულებო ფურცლის გარეშე საპატრულო პოლიციის მეშვეობით გამოსახლება.

უძრავი და მოძრავი ნივთის გამოთხოვა უკანონო მფლობელობიდან ე.წ გამოსახლების პროცედურის დაწყება შესაძლებელია, მხოლოდ სასამართლოს კანონიერ ძალაში შესული გადაწყვეტილებისა და გაცემული სააღსრულებო ფურცლის საფუძველზე.

იმისთვის, რომ დოკუმენტი მივიღოთ, შეიძლება სასამართლოს სამი ინსტანციის გავლა დაგვჭირდეს, რაც რა თქმა უნდა ხანგრძლივობა მომეტებული რისკია, რადგან ეს დროში გაწელილი პროცესია.

სასამართლო პროცედურის დასრულების შემდგომ უკვე სააღსრულებო პროცედურა იწყება, სადაც სააღსრულებო ფურცლის საფუძველზე აღსრულების ეროვნული ბიუროს წარმომადგენელი გამოსახლების პროცედურას იწყებს, რომელიც თავის მხრივ ასევე დროში გაწელილი პროცესია. დრო რა თქმა უნდა მესაკუთრის სასარგებლოდ არ მუშაობს. მართალია მესაკუთრეს ამ დაყოვნების პერიოდში აქვს უფლება ქირა მოითხოვოს, მაგრამ მაღალი ალბათობით ვინაიდან გამოსახლება გართულებულია და იმ ადამიანს სხვა ქონება  არ აქვს, ანუ ხშირ შემთხვევაში გადახდისუუნაროა - ქირის გადახდის საკითხიც რთულდება. შესაბამისად ქონებრივი რესურსის არ არსებობის გამო შეიძლება დაკისრებული ქირის გადასახადიც დამქირავებლისაგან ვერ იქნეს ამოღებული.

სააღსრულებო პროცედურის დასრულების შემდგომ შესაძლებელია უძრავი ქონება დაგიბრუნეთ, მაგრამ ამას დიდი დროის რესურსი და ხარჯი სჭირდება.

თუ ბინაში იქნება ისეთი ადამიანი შესახლებული, რომელსაც სხვა დამატებითი სტატუსი აქვს, ეს მესაკუთრისთვის ცხადია დამატებით პრობლემის საფუძველი შეიძლება გახდეს“, - განმარტავს იურისტი.

ბაჩო ადამია