უკრაინის წინააღმდეგ რუსეთის აგრესიამ და ამის გამო ლოგისტიკურმა თუ იმპორტ-ექსპორტზე წარმოქმნილმა პრობლემებმა, ქართული დასალევი ხილ-ბოსტნეულის კომპანიას „კეთილი და პატიოსანი“ პრობლემები შეუქმნა. როგორც „ქართული აგრო პროდუქტის“ დირექტორმა გიორგი ახალაძემ „კომერსანტთან“ საუბრისას აღნიშნა, თებერვლის ბოლოს მოსკოვში დიდი გამოფენა იგეგმებოდა, სადაც მონაწილეობას „კეთილი და პატიოსანიც“ იღებდა, თუმცა რუსეთის უკრაინაში შეჭრის გამო რუსულ ბაზარზე დაახლოებით მილიონი ბოთლის რეალიზაცია ვერ მოხერხდა.
„თებერვალში მოსკოვში დიდ გამოფენაში ვიღებდით მონაწილეობას, იყო დაინტერესებები და წინასწარი მოლაპარაკებები, ახლა ყველაფერი გაჩერდა, ანგარიშსწორებას ისინი ვეღარ გააკეთებენ და შესაბამისად ჩვენც ვერ გავგზავნით პროდუქციას. საუბარია მილიონ ბოთლზე, ზარალის ოდენობა 600 000 ლარს შეადგენს. რაც შეეხება ალტერნატიულ ბაზარს, ძალიან ინტენსიური მოლაპარაკებები გვაქვს საფრანგეთთან, გერმანიასთან, აშშ-სთან, პოლონეთთან“, - აღნიშნა გიორგი ახალაძემ.
მისივე თქმით, პრობლემა მხოლოდ რუსეთთან ექსპორტის შეფერხებაში არ მდგომარეობს, „კეთილი და პატიოსანისთვის“ ბოთლები რუსეთიდან და უკრაინიდან შემოდიოდა და რუსეთ-უკრაინის კონფლიქტის გამო ორივე მხარე გაჩერებულია. ახალაძის თქმით, მოლაპარაკებებს თურქულ კომპანიასთან აწარმოებენ, თუმცა იმ ბოთლებზე გადაწყობა, რომელსაც თურქეთის ბაზარი სთავაზობს, დროში გაწელილი პროცესია.
„ჩვენ ბოთლი და საცობი ხან უკრაინიდან, ხან რუსეთიდან შემოგვქონდა, ახლა ორივეგან პრობლემაა, საცობის ჩანაცვლება შედარებით მარტივია და ბოთლი რთული საკითხია, ჩამომსხმელი ხაზი ამ ბოთლზე ეწყობა, ახლა ისეთი ალტერნატიული ბოთლი უნდა მოიძებნოს, რომელიც ფორმაში არსებულისგან დიდად განსხვავებული არ იქნება, ყველა ბოთლს სხვადასხვა დიამეტრი აქვს, ეს დროს წაიღებს, და რამდენს, არ ვიცი, ბოთლის იმ მწარმოებლებსაც, ვისთანაც ჩვენ კონტაქტის დამყარებას ვცდილობთ, თავისი საწარმოო გეგმაში არ ვყავართ გათვალისწინებული, პირველ რიგში როგორმე იქ უნდა ჩავჯდეთ და მოკლედ დიდი დისკომფორტი გვაქვს გადაწყობის პროცესში და დაახლოებით 2-3 თვეს წაიღებს. მარაგები მხოლოდ არსებული ბაზრისთვის და საქართველოსთვის მაქვს, ბოთლის ჩამოტანაც არ არის მარტივი პროცესი.
ამ ეტაპზე თურქეთი მოვძებნეთ, ცოტა განსხვავებული 250–გრამიანი ბოთლებია, თუმცა ჩვენის მსგავსია, ვესაუბრებით სომხეთსაც, სომხეთში ბოთლების კარგი პოტენციალია და ვფიქრობთ თანამშრომლობაზე, მაგრამ ისეთი ქვეყანაც გვინდა, რომ რისკები ცოტა იყოს, უკრაინიდან გამოხვიდე და ისეთ ქვეყანაში შეხვიდე, სადაც შეიძლება, რომ პოტენციურად კონფლიქტი განვითარდეს და წარმოება შეფერხდეს, ეგრეც არ არის, ძალიან შორიდანაც ბოთლს ვერ ჩამოიტან, თორემ არის ინდოეთის ვარიანტიც, მაგრამ ტრანსპორტირება იმხელა დროსთან და თანხასთან არის დაკავშირებული, რომ თვითონ ბოთლი ძალიან ძვირდება.
ჩვენ ბოთლს ორი წლის განმავლობაში ვარჩევდით და კომპრომისზეც მოგვიწია წასვლა და შეფუთვაც შეიცვალა, ზაფხულში ახალი მარწყვის გემოს ჩამოსასხმელად ვემზადებოდი, მაგას კიდევ სპეციფიკური ბოთლი სჭირდებოდა უფრო მაღალყელიანი და განსხვავებულია, ამ კონფლიქტის გამო ძალიან ავირიეთ. რთული პერიოდია არა მარტო ჩემთვის, ჩემ კოლეგებსაც სხვადასხვა სფეროში ასე დაემართებოდათ“, – განმარტა გიორგი ახალაძემ.
კეთილი და პატიოსანი გურჯაანის რაიონში სოფელ ჩუმლაყში ქართული აგრო პროდუქტის საწარმოში მზადდება. ის ბაზარზე 2020 წლის ზაფხულში 6 გემოთი გამოჩნდა, მიმდინარე წელს კომპანიამ ახალი გემო მარწყვის, ჩიას და ვაშლის ნაზავი დაამატა, რომელსაც ახალაძის თქმით ძალიან კარგი გამოხმაურება მოჰყვა, გაზაფხულიდან კეთილი და პატიოსანის გემოებზე ციტრუსი და ჭარხალი იგეგმება.
თაკო კვაჭანტირაძე