რუსეთის ფედერაციიდან ხორბლის საექსპორტო გადასახადი 19 ოქტომბრიდან ტონაზე 2,934,3 რუბლი იქნება, წინა კვირის 1,926,8 რუბლის წინააღმდეგ,- განაცხადა რუსეთის სოფლის მეურნეობის სამინისტრომ.
ამრიგად, საფასური გაიზრდება 52,3%-ით, ანუ ერთნახევარჯერ (საფასური, რომელიც მოქმედებს 12-დან 18 ოქტომბრამდე, წინაზე 9,1%-ით ნაკლებია).
19 ოქტომბრიდან ქერზე გადასახადი გაიზრდება 52%-ით, ტონაზე 2479,9 რუბლამდე, სიმინდზე კი 22,6%-ით შემცირდება და ტონაზე 2410,1 რუბლს შეადგენს.
ახალი გადასახადის განაკვეთები გამოითვლება ინდიკატიური ფასების მიხედვით 308,3 აშშ დოლარი ტონაზე ხორბალზე (307,7 აშშ დოლარი წინა კვირაში), 279,8 აშშ დოლარი ქერზე (280,9 აშშ დოლარი) და 278,2 აშშ დოლარი სიმინდისთვის (317,6 აშშ დოლარი).
აღსანიშნავია, რომ 2022 წლის 6 ივლისიდან მარცვლეულის გადასახადი გამოითვლება რუბლებში და არა დოლარში. 30 ივნისს მთავრობამ მიიღო დადგენილება გადასახადების რუბლებში გამოანგარიშების შესახებ. ხორბლის საექსპორტო გადასახადის გამოსათვლელად საბაზისო ფასი განისაზღვრა ტონაზე 15 000 რუბლით, ქერისა და სიმინდისთვის - 13 875 რუბლი ტონაზე. გადასახადი არის საბაზო და საორიენტაციო ფასს შორის სხვაობის 70%.
2021 წლის 2 ივნისიდან რუსეთის ფედერაციამ შემოიტანა მარცვლეულის ამომწურავი მექანიზმი, რომელიც ითვალისწინებს მცურავ გადასახადებს ხორბლის, სიმინდისა და ქერის ექსპორტზე და მათგან მიღებული სახსრების დაბრუნებას სოფლის მეურნეობის მწარმოებლების სუბსიდირებისთვის. გადასახადების ოდენობა გამოითვლება ყოველკვირეულად ფასების ინდიკატორების საფუძველზე მოსკოვის ბირჟაზე რეგისტრირებული საექსპორტო კონტრაქტების ფასების საფუძველზე.
ხორბლისა და ფქვილის მწარმოებელთა ასოციაციის აღმასრულებელმა დირექტორმა ლევან სილაგავამ „კომერსანტს“ უთხრა, რომ ასეთ ვითარებაში სახელმწიფოს ორი გზა რჩება. სილაგავას აზრით, სახელმწიფომ თავად უნდა შეიძინოს ხორბლის მარაგები და უზრუნველყოს სასურსათო უსაფრთხოება, ან საექსპორტო გადასახადის საპირწონედ შემოიღოს სარკისებრი გადასახადი.
რადგან მისი თქმით, სხვა შემთხვევაში ქვეყანა კვლავ დაუბრუნდება ფქვილის იმპორტს, რაც ქვეყანამ უკვე გაიარა და დღევანდელ სიტუაციაში საკმაოდ სარისკო გზად მიაჩნია, როგორც უსაფრთხოების ასევე პურის ფასის მხრივ.
„რაც შეეხება საქართველოს ბაზარს, საქართველოს ბაზარზე ბოლო პერიოდში გარკვეული სტაბილურობა იყო, იქედან გამომდინარე, რომ ამ სტაბილიზაციაზე მოქმედებდა რუსული ხორბლის დიდი მოსავალი. თუმცა დღეის მდგომარეობით ვითარება მკვეთრად იცვლება.
მცურავი ბაჟის ცვლილებასთან დაკავშირებით თავისთავად ცხადია იქნება ფასის მატება და აქედან გამომდინარე რისკი არის იმისა, რომ ისევ დაბრუნდეს ის სიტუაცია არა ხორბლის გადამუშავებაზე და წისქვილების მუშაობაზე, არამედ ფქვილის შემოტანაზე.
თუ ჩვენ გადავხედავთ წინა წლის ანალიზს, როდესაც იგივე ფაქტორები ვითარდებოდა რუსულ ბაზარზე და ფქვილის აგრესიული იმპორტი ხორციელდებოდა, უკეთესი იქნებოდა რომ შემოტანილი ყოფილიყო ხორბალი და ხელშეწყობა ყოფილიყო წისქვილკომბინატების მუშაობაზე, რითაც უფრო მეტი სტაბილურობა იქნებოდა ბაზარზე ვიდრე ფქვილის იმპორტით.
აქედან გამომდინარე ასოციაცია დღესაც ფიქრობს, რომ საჭიროა რუსეთის მცურავი ბაჟის დამაბალანსებელი სარკისებური გადასახადის შემოღება ფქვილის იმპორტზე, რაც საშუალებას მისცემს წისქვილკომბინატებს გააგრძელონ მუშაობა და შექმნან გარდამავალი მარაგები.
სარკისებური გადასახადის შემოღების შემთხვევაში წისქვილკომბინატები ვალდებულებას იღებენ, რომ დააბალანსონ ხორბლის მარაგების საშუალებით ფქვილის ფასი და შესაბამისად პურის ფასი. ამას გარდა შესაძლებელი იქნება დასაქმებულების შენარჩუნება. ხორბლის გადამუშავების შედეგად შესაძლებელი იქნება ფქვილთან ერად ქატოს მიღებაც, რაც მეცხოველეობის დარგში მიდის, ასევეა საქართველოს ბიუჯეტში შენატანები და რაც მთავარია სასურსათო უსაფრთხოების დაცვა. ან არის მეორე ვარიანტი, თვითონ სახელმწიფოს შეუძლია იყიდოს 2 თვიანი მარაგი თავისი სახსრებით და თავად სახელმწიფომ დაიცვას სასურსათო უსაფრთხოება და შესაბამისად დააბალანსოს როგორც ხორბლის ფქვილის, ისე პურის ფასი. ასე გააკეთა მოლდოვამ, რომელმაც სასწრაფოდ იყიდა რამდენიმე დღის წინ 2 თვიანი მარაგი. ასე აკეთებს ჩვენი მეზობელი აზერბაიჯანი და სხვა სახელმწიფოებიც.
ჩვენ კიდევ ერთხელ მოვიწოდებთ საქართველოს მთავრობას, გვესმის მაშინ სასწრაფო წესით იყო გადაწყვეტილება მისაღები და მთავრობამ გადაწყვეტილება ფქვილის იმპორტის სასარგებლოდ მიიღო, თუმცა დღეს როდესაც ჯერ კიდევ სტაბილური სიტუაციაა, თუ შემოღებული იქნება საექსპორტო გადასახადის საპირწონედ სარკისებური გადასახადი ვითარების სტაბილიზაცია შენარჩუნებადი იქნება“, აცხადებს სილაგავა.