2021 წელს კრიპტოვალუტაში ტრანსაქციების მოცულობამ მთელი მსოფლიოს მასშტაბით 6,1 მილიარდი დოლარი შეადგინა, რაც 177,3%-ით მეტია წინა წლის ანალოგიურ მაჩვენებელზე ($2,2 მლრდ). insider.com-ის ინფორმაციით, 2023 წელს კრიპტო ტრანზაქციის ღირებულება 16,16 მილიარდ დოლარს მიაღწევს, რადგან მეტი ბიზნესი მიიღებს ამ ციფრულ ვალუტას გადახდის სახით.

კრიპტოვალუტის ბუმი ემთხვევა პანდემიის დაწყების შემდგომ პერიოდს, როდესაც ციფრულმა აქტივებმა დაიპყრო სახლში და ინტერნეტში ჩარჩენილი ადამიანების წარმოსახვა. insider.com-ის შეფასებით, აშშ-ში ზრდასრულ მოქალაქეთა თითქმის 13% კრიპტოვალუტას ფლობს. მფლობელთა უმეტესობა მას გრძელვადიანი ინვესტიციებისთვის ინახავს და მხოლოდ 10% იყენებს თავის კრიპტოვალუტას ტრანზაქციებზე. ამასთან, კრიპტო გადახდების მომხმარებელთა ბაზა ორნიშნა ზრდის ტემპს აჩვენებს 2023 წლამდე, მიუხედავად იმისა, რომ მფლობელების ზრდა ჯამში შენელდება.

როგორ შეიცვალა კრიპტოვალუტაში ტრანზაქციების მოცულობა საქართველოში ბოლო პერიოდში, მფლობელთა რა ნაწილი ინახავს მას ინვესტიციებისთვის და როგორ შეცვალა კრიპტო ბაზარზე არსებული რეალობა რუსეთ-უკრაინის ომმა, ამ თემებზე „კომერსანტი“ Cryptx IQ-ს დამფუძნებელს იოსებ ბოლქვაძეს ესაუბრა.

„საქართველო მსოფლიო ტენდენციებს მიყვება და ბოლო პერიოდში აქაც მნიშვნელოვნად გაიზარდა როგორც კრიპტო ვალუტის მფლობელთა რაოდენობა, ასევე ტრანსაქციების რიცხვი. ჩვენთანაც, ისევე როგორც მთელ მსოფლიოში მაგალითად ბიტკოინს და მის მსგავს კრიპტო ვალუტებს საგადახდო საშუალებად ნაკლებად იყენებენ და უფო მეტად გრძელვადიანი ღირებულების შესანახ საშუალებად გამოიყენება. მაგალითად 85% უფრო ინვესტიციებისთვის ინახავს ან ტრეიდერობს, რაც იგივე საინვესტიციო ინსტრუმენტია.

რაც შეეხება საგადახდო საშუალებებს, არსებობს ე.წ. დოლარზე მიბმული ვალუტები, რომელთა ფასიც ფიქსირებულია და ერთი-ერთიშია დოლართან მიმართებაში. მათ უფრო მეტად იყენებენ საგადახდო საშუალებად და ქვეყნებს შორის ღირებულების გაცვლისთვის. მაგალითად ახლა როდესაც Swift-ის გამოყენება გართულებულია და სხვა ქვეყნებში ვერ ახერხებენ თანხის გადარიცხვას, ან ცდლობენ არასაბანკო ფულის გადარიცხვას, სწორედ ამ დანიშნულებისთვის იყენებენ მას. საქართველოში მსგავსი ტიპის ტრანსაქციები ბოლო პერიოდში მნიშვნელოვნად გაიზარდა რუსეთ-უკრაინის ომის ფონზე, რადგან რუსეთის მოქალაქეები ცდილობენ სანქციების გამო ამ კრიპტოვალუტის გამოყენებით სხვადასხვა მომსახურება შეიძინონ. ჩვენს რეგიონში ამის გამო ასეთ კრიპტოვალუტებზე მოთხოვნა მნიშვნელოვნად გაზრდილია“, — ამბობს იოსებ ბოლქვაძე.

მისი თქმით, ბოლო წლების კრიპტო ვალუტების ტრანსაქციების ტენდენცია მზარდია და მაგალითად 2021 წლის პირველ ნახევარში კრიპტო საფულეების რაოდენობა გაორმაგდა, რადგან მაგ პერიოდში ბიტკოინმა ყველა დროის ყველაზე მაღალი ფასი დააფიქსირა და სხვა ვალუტებიც მას მიყვა. 2022 წელს საფულეების გენერაციის ტემპი წინა წელთან შედარებით ცოტა შემცირებულია, თუმცა მაინც სტაბილურად მზარდი ტენდენციით ხასიათდება.

კრიპტოვალუტა ელექტრონული ფულია, რომელიც მსოფლიოში 2008 წლიდან გამოჩნდა. მისი საკუთრებაში მიღება ვაჭრობის ან ე.წ. მაინინგის გზით არის შესაძლებელი. ეკონომიკის სამინისტროს ინფორმაციით, 2020 წელს საქართველოში მოხმარებული ელექტროენერგიის 2% სწორედ კრიპტოვალუტის მაინინგით დაკავებულმა კომპანიებმა დახარჯეს.

ნინო თამაზაშვილი