ჩვენი ვარაუდით, საქართველოში გადმორიცხვების გადოლარება და შემდეგ დოლარის ქვეყნიდან გატანა ხდება, როგორც ჩანს შავ ბაზარზე კურსი რუბლის და დოლარის რუსეთის ფედერაციაში ასეთ ოპერაციას ხდის მომგებიანს და შესაბამისად ადამიანები რომლებიც ამას ახორციელებენ ნახულობენ სარგებელს, — ამის შესახებ PMC კვლევითი ცენტრის დირექტორმა გიორგი ხიშტოვანმა „კომერსანტთან“ განაცხადა. 

მისი თქმით, ამის საფუძველს მასშტაბის არანორმალური ზრდა იძლევა.

„თუმცა, ამ ზრდას არ ხსნის მხოლოდ მასშტაბების ზრდა, რა თქმა უნდა იმიგრანტების რაოდენობის ზრდა რუსეთიდან გადმორიცხვებზე იმოქმედებდა და მოქმედებს, უბრალოდ მასშტაბი იძლევა საფუძველს ვთქვათ, რომ ასეთი არბიტრაჟის შესაძლებლობა არის გამოყენებული. თუმცა უნდა ვიცოდეთ, რომ მსგავსი რამ არა მხოლოდ საქართველოში, არამედ ახლო სამეზობლოში, მაგალითად ცენტრალურ აზიაშიც ხდება, სადაც იგივე შესაძლებლობა არსებობს, როგორც აქ“, — ამბობს ხიშტოვანი.

PMC კვლევითი ცენტრის მიერ გამოქვეყნებულ საქართველოს ეკონომიკური კლიმატის კვლევაში აღნიშნულია, რომ რუსეთის მოქალაქეების მნიშვნელოვანმა ნაწილმა საქართველოში რუბლის სახით თანხის გამოგზავნა, შემდეგ, აშშ დოლარში გადახურდავება, გადახურდავებული დოლარის რუსეთში დაბრუნება და მოგების მიზნით შავ ბაზარზე გაყიდვა დაიწყო. 2022 წლის სექტემბერში ჩატარებულ კვლევაში სადაც მონაწილეობას 60 ექსპერტი იღებდა, საუბარია რუსეთიდან მიღებული ფულადი გზავნილების ზრდის შესაძლო მიზეზები.

„2022 წლის პირველი 8 თვის განმავლობაში, რუსეთიდან მიღებული ფულადი გზავნილები 266%-ით გაიზარდა, 2021 წლის შესაბამის პერიოდთან შედარებით და ჯამურად 0.96 მილიარდი აშშ დოლარი შეადგინა, რაც, მოცემულ პერიოდში, მთლიანი მიღებული ფულადი გზავნილების 40%-ს წარმოადგენდა. ამ ზრდის მიზეზად შეიძლება განიხილებოდეს არბიტრაჟი, რომელიც რუსეთზე დაწესებულ სანქციებს უკავშირდება. უფრო კონკრეტულად, აშშ დოლარზე შეზღუდული წვდომა რუბლის გაცვლით კურსზე აისახა, რის შედეგადაც, რუბლის ოფიციალური გაცვლითი კურსი და შავ ბაზარზე არსებული კურსი ერთმანეთისგან განსხვავდებოდა. ამის გამო, რუსეთის მოქალაქეების მნიშვნელოვანმა ნაწილმა საქართველოში რუბლის სახით თანხის გამოგზავნა, შემდეგ, აშშ დოლარში გადახურდავება, გადახურდავებული დოლარის რუსეთში დაბრუნება და მოგების მიზნით შავ ბაზარზე გაყიდვა დაიწყო.

გამოკითხულთა უმეტესობა (56%) თვლის, რომ მოცემული არბიტრაჟი შეიძლება იყოს რუსეთიდან მიღებული ფულადი გზავნილების გაზრდის მიზეზი და ამ პროცესმა შეიძლება ქართული ეკონომიკის ზრდის შეფერხება გამოიწვიოს.

მეტიც, 32% თვლის, რომ საქართველოს ეროვნულმა ბანკმა უნდა სცადოს მოცემული არბიტრაჟის შეჩერება, ხოლო დარჩენილი 24% მიიჩნევს, რომ ეროვნული ბანკის ჩარევა საჭირო არაა, რადგან მოცემული პროცესი თავისით დარეგულირდება. გამოკითხული ეკონომისტების 28% საერთოდ არ მიიჩნევს არბიტრაჟს ფულადი გზავნილების გაზრდის მიზეზად“, — აღნიშნულია კვლევაში.