რადიო “კომერსანტის“ ეთერში გიორგი აბაშიშვილის საავტორო გადაცემაში „ბიზნესინსაიდერი“ ჯიპას პროფესორმა და ეროვნული ბანკის ყოფილმა ვიცე -პრეზიდენტმა მერაბ კაკულიამ ქვეყნის საგარეო ვაჭრობის დივერსიფიკაციაზე ისაუბრა, მისი თქმით ,,ექსპორტის დივერსიფიკაცია ისევ სურვილად და ამოცანად რჩება“.

“უნდა  ითქვას, რომ მნიშვნელოვანი ძვრები ექსპორტის დივერსიფიკაციის მიმართულებით, სამწუხაროდ, არ შეინიშნება. ეს ალბათ  იმითაა გამოწვეული, რომ  ძირეული სტრუქტურული ცვლილებები საქართველოს ეკონომიკაში არ მომხდარა: ტრადიციული დარგები, რომლებზეც საექსპორტო  პროდუქციის უდიდესი ნაწილი მოდის,  კვლავინდებურად ეკონომიკური  საქმიანობის ცენტრალურ სფეროებს  წარმოადგენენ. მართალია, რაღაც მიმართულებით არის გარკვეული ძვრები,   თუმცა არსებით  ცვლილებებზე ჯერ ვერ  ვილაპარაკებთ“. -  აღნიშნა მერაბ კაკულიამ.

კაკულიამ რუსეთზე დამოკიდებულება და მასთან სავაჭრო ურთიერთობებიც შეაფასა, მისი თქმით ბოლო წლებში  რუსეთზე დამოკიდებულება მკვეთრად გაიზარდა, არადა იყო პერიოდი, როდესაც რუსეთი საქართველოს სავაჭრო პარტნიორების პირველ ათეულში საერთოდ არ იყო.

“საქართველოს ეკონომიკის რუსეთზე დამოკიდებულება ბოლო წლებში მკვეთრად  გაიზარდა. იყო პერიოდი, როცა რუსეთი საქართველოს ძირითადი სავაჭრო პარტნიორების   პირველ ათეულშიც კი  არ  შედიოდა, შემდეგ ის გამოჩნდა, თანაც საკმაოდ  დინამიკურად: ჯერ  6 -ე ადგილზე, მერე  4 - ზე, უკრაინაში შეჭრამდე კი  - მეორე ადგილზე. ეტყობა ასეთ  ბმას  დიდ წილად მენტალური ბმა და  ჩვენი  ეკონომიკის  ტრადიციული სტრუქტურა  განაპირობებს.  ამ  დამოკიდებულებისგან  თავის  დაღწევის საშუალება არის  ვაჭრობის გეოგრაფიული  დივერსიფიკაცია, რასაც, იდეაში, ხელს უნდა  უწყობდეს  ღრმა  და  ყოვლისმომცველი  თავისუფალი სავაჭრო სივრცის შესახებ  შეთანხმება  ევროკავშირთან, თავისუფალი  ვაჭრობის ხელშეკრულებები ჩინეთთან და სხვა  ქვეყნებთან.  მათ თითქოს  მეტი  დინამიკა უნდა  შესძინონ  ჩვენ სავაჭრო  ურთიერთობებს დსთ-ს  ქვეყნებს  მიღმა, მაგრამ,  ამასთან არსებობს  ვაჭრობის  გრავიტაციული მოდელი, რომელიც  განსაკუთრებულ  მნიშვნელობას  ანიჭებს  ბაზრის  სიახლოვეს და სიდიდეს. ამიტომ, ალბათ ჩვენი  ეკონომიკა   რუსეთს და მის ბაზარს ადვილად ვერ  ჩამოშორდება,  მიუხედავად წლების  მანძილზე  ძლიერი  მცდელობებისა“. -  აღნიშნა მერაბ კაკულიამ.

მერაბ კაკულიამ აღნიშნა, რომ სანამ DCFTA  შევიდოდა ძალაში, მოქმედებდა  GSP + - ის  რეჟიმი, რომლის ფარგლებშიც  7200 დასახელების პროდუქციაზე  საქართველოს   პრეფერენციული, თითქმის  უტარიფო,  ვაჭრობის  შესაძლებლობა ჰქონდა  ევროკავშირთან, მაგრამ ქვეყანამ ეს შესაძლებლობა ვერ გამოიყენა.

“ეს  შესაძლებლობა ჩვენ  ვერ  გამოვიყენეთ, ამიტომ, თავიდანვე  ვფიქრობდი, რომ DCFTA საკმაოდ დიდხანს ვერ მოახდენდა  გარდამტეხ გავლენას საქართველოს ექსპორტზე, თუმცა  დინამიკა  მაინც  პოზიტიურია: სასურველზე  ნელა, მაგრამ ვაჭრობა ევროკავშირთან იზრდება, ისე, როგორც  ჩინეთის  მიმართულებითაც“. -  აღნიშნა მერაბ კაკულიამ.

თაკო კვაჭანტირაძე