აშშ-ს ფედერალური რეზერვი (Fed) ოთხშაბათს საპროცენტო განაკვეთებს კიდევ ერთხელ გაზრდის, თუმცა ინვესტორები იმედოვნებენ, რომ ზრდა ახლა უფრო ნაკლები იქნება, ვიდრე წინა ოთხ შემთხვევაში.
გამოცემა CNN წერს, რომ ტრეიდერები Fed-ის მომდევნო სხდომაზე განაკვეთების 50 საბაზისო პუნქტით ზრდას მოელიან, წინა 4 სხდომაზე ზრდა 75 პროცენტული პუნქტი იყო. ამჟამად, ცენტრალური ბანკის მთავარი საპროცენტო განაკვეთები 3.75%-დან 4%-მდეა მაშინ, როდესაც წლის დასაწყისში 0% იყო.
განაკვეთების ზრდის ტემპის შემცირების იმედს იძლევა ინფლაციის დონის შედარებით კლება და Fed-ს ახლა შესაძლებლობა აქვს რეცესიის თავიდან არიდებაზე იზრუნოს მონეტარული პოლიტიკის ნაკლებად გამკაცრების მეშვეობით.
თუმცა ეს ასე მარტივი არ იქნება. მთავრობის მონაცემებით, მწარმოებელთა ფასების ინდექსი წლიურად 7.4%-ით გაიზარდა ნოემბერში, მომხმარებელთა ფასების ინდექსი კი სამშაბათს გახდება ცნობილი, სხდომამდე ერთი დღით ადრე.
ინფლაციამ, სავარაუდოდ, პიკს უკვე მიაღწია, თუმცა მისი შემცირება მარტივად და სწრაფად ვერ დაიწყება და ფედერალურ რეზერვს ბალანსის დასაცავად ბეწვის ხიდზე მოუწევს გავლა.
აშშ-ს ცენტრალური ბანკის მიერ განაკვეთების ზრდას უკვე ჰქონდა გარკვეული ეფექტი აშშ-ს ეკონომიკაზე - იპოთეკის საპროცენტო განაკვეთები მკვეთრად გაიზარდა, რამაც უძრავ ქონებაზე მოთხოვნა შეამცირა, თუმცა შრომის ბაზარი კვლავ მყარად დგას. ხელფასები იზრდება და მომხმარებლებიც კვლავ ხარჯავენ. საქმე ისაა, რომ ეს დაუსრულებლად არ გაგრძელდება.
შვაბის ფინანსური კვლევითი ცენტრის გენერალური დირექტორი, ქეითი ჯოუნსი CNN-თან ამბობს, რომ მაღალი განაკვეთების ეფექტები ჯერ კიდევ წინაა. ეკონომიკური დაღმასვლის ალბათობა იზრდება, თუმცა ფედერალური რეზერვი განაკვეთების შემცირების გეზის აღებას 2024 წლამდე არ გეგმავს და შესაძლოა, რეცესიის ასარიდებლად ახლა გვიანიც კი იყოს.
მართალია, ჯერ ამერიკის ეკონომიკა რეცესიაში არაა, მაგრამ შემორჩათ თუ არა ფული მყიდველებს დასახარჯად? ამის შესახებ ხუთშაბათს გახდება ცნობილი, როდესაც Fed საცალო ვაჭრობის ნოემბრის მონაცემებს გამოაქვეყნებს. აღსანიშნავია, რომ ნოემბერში, წინა თვესთან შედარებით, საცალო ვაჭრობის 0.1%-ით შემცირებას მოელიან ეკონომისტები. ოქტომბრის მონაცემებით, საცალო ვაჭრობა სექტემბერთან შედარებით 1.3%-ითაა გაზრდილი, 12 თვის განმავლობაში კი 8.3%-ით.