საქართველოს ხორბლის 1 თვის მარაგი აქვს. ფქვილის მარაგი კი 2 კვირას არ აღემატება. ხორბლისა და ფქვილის მწარმოებელთა ასოციაციის ხელმძღვანელი ლევან სილაგავა ირწმუნება, რომ ხორბლის გარეშე არ დავრჩებით, მაგრამ ფასი იქნება სხვა.
კერძოდ, ამ ეტაპზე გლობალურ ბაზრებზე 1 ტონა ხორბლის ღირებულება 400 დოლარის ფარგლებშია. დაახლოებით 30 დოლარით იაფია რუსული ხორბალი, რომლის შემოტანა საქართველოში ფიზიკურად ჯერ კიდევ შესაძლებელია, მაგრამ ფულადი გადარიცხვების შეზღუდვის გამო იმპორტი არასაიმედოა და ქვეყანას ალტერნატიული ბაზრის ძებნა უწევს.
,,ხორბლის საერთაშორისო ბარებზე მდგომარეობა ნამდვილად მძიმეა. ტენდერები ჩატარდა თურქეთში და ახლა უკვე 400 დოლარს გადააჭარბა სატენდერო ფასმა. ბირჟებზეც გაზრდილია ღირებულება. ჩვენს სიტუაციაში ოდნავ უკეთესი მდგომარეობა გვაქვს, ვიდრე დანარჩენებს. იქიდან გამომდინარე, რომ რუსეთი და უკრაინა ვერ აწვდიან დანარჩენ მსოფლიოს შავი ზღვის პორტებიდან, ამან გამოიწვია რუსეთის გეგმებში ზედმეტობა. კერძოდ, რუსეთიდან ყოველთვიურად გადის დაახლოებით 2,5 მილიონი ტონა ხორბალი. შესაბამისად, ეს რაოდენობა ჩარჩა ქვეყანაში. ჩვენ ჯერ კიდევ ვსარგებლობთ ორი გადასასვლელით - ლარსის საბაჟოდან სამანქანო და გარდაბნის სარკინიგზო შემოსასვლელი, რითაც ხორბლის შემოტანა შეგვიძლია. მსოფლიო ფასებთან შედარებით, ფასი აქ 25-30 დოლარით იაფია. ჯერჯერობით ჩვენთანაც მაღალი ფასია, მაგრამ არა ისე დრამატულად, როგორც სხვა ქვეყნებში, რომლებიც დიდი შემსყიდველები არიან და ზღვით ეზიდებიან რუსულ ხორბალს. ასეთია მსოფლიოში 130 ქვეყანა, რომლებსაც დღესდღეობით რუსული ხორბალი არ მიეწოდებათ და ბირჟებსაც დაეტყო. გადაწყობა ხდება სხვადასხვა ბაზრებზე და გარკვეულ ვარიანტებს ჩვენც განვიხილავთ“, - ამბობს სილაგავა ,,კომერსანტთან“.
რაც შეეხება საქართველოსთვის მისაღებ ბაზრებს, ლევან სილაგავას თქმით, განიხილება სხვადასხვა ვარიანტი, ერთ-ერთია ევროპული - რუმინეთისა და უნგრეთის მიმართულება. ასევე რკინიგზის ხაზით ყაზახეთიდან.
,,რუსეთიდან გადაზიდვა ფიზიკურად შესაძლებელია, მაგრამ დიდი არასტაბილურობაა. გარდა იმისა, რომ სავალუტო რყევებია, გადაზიდვის პრობლემა შეიქმნა, ვინაიდან რუსეთი გადარიცხვის სისტემიდან გაითიშა. ანგარიშსწორება ხორციელდება უკვე არაცივილიზებულად, ფულის ხელზე გადაცემაზე გადადიან, ხოლო დიდი რაოდენობის ფულს ასე ვერ წამოიღებ, ლარსის საბაჟოზე ბიზნესი ფაქტობრივად ამ რეჟიმშია, რაც დიდხანს ვერ გასტანს, ამიტომ დროულად უნდა ვიფიქროთ ალტერნატიულ გზებზე და ქმედითი ნაბიჯები გადავდგათ. ერთ-ერთი ვარიანტია ფქვილის იმპორტი თურქეთიდან ბათუმის და ასევე ახალციხის საბაჟოს მეშვეობით. ამ დროისთვის, ხორბლის 1 თვის და ფქვილის 2 კვირის მარაგი მოგვეპოვება. ცხადია, 2 თვის მარაგი სჯობს, ამიტომ ახლა განიხილება სწრაფად შემოტანა, ხორბლის გარეშე არ დავრჩებით, მაგრამ ფასი იქნება სხვა, თუმცა როგორი, ჯერჯერობით დაკონკრეტება მიჭირს, ტენდენცია უახლოეს 2-3 დღეში გამოიკვეთება“, - ამბობს ლევან სილაგავა.
აღსანიშნავია, რომ რუსეთი და უკრაინა ხორბლის მსხვილი ექსპორტიორები არიან. საქართველო ორივე ქვეყანაზე მნიშვნელოვნადაა დამოკიდებული ხორბლის თუ ფქვილის იმპორტის თვალსაზრისით. საქართველო იმპორტირებული ხორბლის 99%-ს რუსეთში ყიდულობს, ხოლო ფქვილის შემთხვევაში ეს მაჩვენებელი 96%-ია.
„საქსტატის“ მონაცემებით, თებერვალში, გასული წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით, ხორბლის პურის ფასი საქართველოში 22.3%-ით გაიზარდა. ამავე პერიოდში 20.7%-ით არის გაზრდილი ფქვილის ფასიც.
მარი ჩიტაია