S&P Global Ratings-მა ანალიტიკურ ანგარიში გამოაქვეყნა, სადაც 2023 წლის საბანკო სექტორის პროგნოზია წარმოდგენილი. კვლევის მიხედვით, საქართველოში, სომხეთში, აზერბაიჯანში, ყაზახეთსა და უზბეკეთში საბანკო სექტორი პანდემიისგან გამოჯანმრთელებას გააგრძელებს და ამ ქვეყნების ბანკების საოპერაციო პირობები 2023 წელსაც ხელსაყრელი იქნება. ისინი სტაბილური მოგების შენარჩუნებით ახალი ბიზნესის მოცულობის გაზრდას შეძლებენ და აქტივების ხარისხს თანდათან გააუმჯობესებენ.

შუა აზიის ხუთ ქვეყანაში რუსეთ-უკრაინის კონფლიქტის დაწყება და კავკასიაში ხალხისა და კაპიტალის შემოდინება, ასევე სავაჭრო ნაკადების ზრდა დაფიქსირდა. ეს რუსეთის მიმართ დაწესებული სანქციებით და ქვეყნიდან ბევრის საერთაშორისო კომპანიის გასვლითაა გამოწვეული. ველოდებით, რომ ეს შემოდინება რეგიონის ქვეყნების ეკონომიკურ ზრდას გააძლიერებს, აზერბაიჯანის გარდა ოთხივე ქვეყანაში. ამავდროულად, ფართომასშტაბიანმა მიგრაციამ შეიძლება გამოიწვიოს ეკონომიკური დისბალანსი საცხოვრებლისა და ქირის ფასების ზრდაში, - ნათქვამია ანგარიშში.

„ჩვენ ველით, რომ სომხეთისა და უზბეკეთის საბანკო სექტორი იქნება გაფართოების ფაზაში, რომელიც ხასიათდება უფრო მაღალი ეკონომიკური და საკრედიტო ზრდით, ვიდრე რეგიონის სხვა ქვეყნები. გაუმჯობესება აქტივების ხარისხიც.

საქართველოსა და აზერბაიჯანის ეკონომიკა გამოჯანმრთელდა წინა წლების რეცესიიდან და საკრედიტო დანაკარგები ციკლის საშუალო მაჩვენებლამდე ნორმალიზდება.

ყაზახეთის ეკონომიკა კორექტირების გაჭიანურებულ ფაზაში რჩება, რასაც მოწმობს უმოქმედო სესხების უფრო მაღალი წილი, ვიდრე შესადარებელი ქვეყნები“, - წერენ S&P ანალიტიკოსები.

ანგარიშში ნათქვამია, რომ 2023 წელს კარგი მაკროეკონომიკური ზრდის პერსპექტივები სავარაუდოდ გამოიწვევს საშუალო წლიური ნომინალური დაკრედიტების ზრდას რეგიონში დაახლოებით 10-15%-ით, რაც ხელს შეუწყობს კორპორაციული, სამომხმარებლო და იპოთეკური სესხების ზრდას მთავრობის მხარდაჭერის პროგრამების ფარგლებში. მაღალი ინფლაციის პირობებში, დაკრედიტების რეალური ზრდა სავარაუდოდ დაბალი ერთნიშნა ციფრია და ბანკები შეძლებენ მართონ დაკავშირებული რისკები.

ამასთან, მოსალოდნელია გაცვლითი კურსების არასტაბილურობის გაზრდა. დოლარიზაცია საქართველოში, სომხეთსა და უზბეკეთში ზრდის პოტენციურ საკრედიტო რისკს გაცვლითი კურსის მნიშვნელოვანი ცვლილების შემთხვევაში.

„სომხეთისა და საქართველოს ბანკებს ჯერ კიდევ შეუძლიათ იპოთეკური და სამომხმარებლო სესხების გაცემა უცხოურ ვალუტაში, თუმცა შეზღუდული მოცულობით, რაც ამ ქვეყნების საბანკო სექტორისთვის რისკ-ფაქტორად მიგვაჩნია, რადგან მიგვაჩნია, რომ საცალო მსესხებლები ყველაზე მეტად არიან სენსიტიურები ვალუტის ცვალებადობის მიმართ.

2022 წელს სომხური დრამი და ქართული ლარი გამყარდა აშშ დოლართან მიმართებაში, რაც მომგებიანი იყო უცხოურ ვალუტაში გაცემული მსესხებლებისთვის“, - ნათქვამია ანგარიშში.

მაღალი საპროცენტო განაკვეთები, საცალო ვაჭრობის დაკრედიტების ზრდა, რისკის ღირებულების ნორმალიზება და საოპერაციო ხარჯების კონტროლი იქნება 2023 წელს რეგიონში ბანკების მომგებიანობის სტაბილიზაციის ძირითადი ფაქტორები. მაღალი ინფლაცია, გაცვლითი კურსის მერყეობა და საგარეო სესხების რეფინანსირების აუცილებლობა რჩება მნიშვნელოვან რისკებად რეგიონის ქვეყნების საბანკო სექტორებისთვის.