ბოლო პერიოდში სასათბურე მეურნეობების მიმართ ინტერესი გაზრდილია, თუმცა დარგის განვითარებას მაღალი თვითღირებულება და კადრების დეფიციტი აფერხებს.  როგორც სპეციალისტები აღნიშნავენ, სახელმწიფოს ხელშეწყობით რამდენიმე პროექტი განხორციელდა, მაგრამ არასაკმარისია იმისთვის, რომ სასურსათო თვითუზრუნველყოფის  პრობლემა ნაწილობრივ მაინც მოგვარდეს და იმპორტზე დამოკიდებულობა შეამცირონ.

როგორც სოფლის მეურნეობის განვითარების საერთაშორისო ასოციაციის ხელმძღვანელი კობა კობალაძე განმარტავს, სასათბურე ბიზნესი დღესაც რჩება საშუალო და მსხვილი ინვესტორებისათვის ერთ-ერთ საინტერესო მიმართულებად.  დაინტერესების ძირითადი მოტივაცია კი ბოსტნეული კულტურების წარმოების ზრდაა,  რაც განსაკუთრებით  საადრეო ბოსტნეულს ეხება.

,,თანამედროვე სათბურები აღჭურვილია სპეციალური დანადგარებით, რომელთა დახმარებითაც შესაძლებელია შევქმნათ მცენარეთა განვითარებისთვის ოპტიმალური ტემპერატურა, ტენიანობა, განათება და მივიღოთ მაქსიმალური მოსავალი. სასათბურე მეურნეობები, რაც ამჟამად საქართველოშია, ძირითადად წარმოადგენენ ისრაელისა და გერმანიის ანალოგებს და საკმაოდ მაღალი დონისაა, მაგრამ ცოტა. ქვეყანაში ეს მიმართულება ჯერ კიდევ დაბალ დონეზეა, ამის მიზეზი არის მაღალი თვითღირებულება, კონკრეტულად უნდა აღინიშნოს, რომ გათბობა მთელ ბიუჯეტში  დაახლოებით 70%-ს იკავებს. მნიშვნელოვანი საკითხი სასათბურე მეურნეობაში გათბობის ხარჯის შემცირებაა. მაქსიმალურად უნდა იქნას გამოყენებული ცხელი წყლის ფაქტორი გეიზერების სახით, რის დიდი შესაძლებლობაცაა დასავლეთ საქართველოში, ასევე ქვეყნის აღმოსავლეთ ნაწილშიც“, - ამბობს კობალაძე და დასძენს, რომ საქართველოში სასათბურე მეურნეობა მაღალ დონეზე იყო განვითარებული და მნიშვნელოვანია, რომ ეს ტრადიცია კვლავ აღორძინდეს, რაც სასურსათო უსაფრთხოების მიმართულებით წინგადადგმული ნაბიჯი იქნება.

„ჩვენ ძალიან კარგი სპეციალისტები გვყავდა, ბევრი სასათბურე კომპლექსი იყო, მათ შორის საოჯახო მეურნეობებშიც. დიღომი დაფარული იყო სათბურებით, ასევე ყოფილი ყაზბეგის რაიონი, სადაც გაზი გადიოდა და სათბურებისთვის გაზის მიწოდება უფასოდ ხდებოდა. საბჭოთა კავშირის პერიოდში მთავარი მიმართულება იყო სამხრეთული კულტურები, რითაც ჩრდილოეთის ქვეყნებს ვამარაგებდით.  მდიდარი ტრადიცია გვაქვს და დარგის განვითარება დიდ სირთულეს არ წარმოადგენს. საქართველოსა და ნებისმიერ ქვეყანაში საადრეო ბოსტნეული მოთხოვნად პროდუქციაა. თუმცა მეტი ყურადღება უნდა მიექცეს ორგანული პროდუქციის წარმოებას. სჯობს, ჭეშმარიტ ნიადაგზე გაკეთებული პროდუქტი მივიღოთ და წვეთოვანი მორწყვა მოხდეს, რაც ხარისხიანი მოსავლის მიღების შესაძლებლობაა“, - განმარტავს კობა კობალაძე.

კიდევ ერთი პრობლემა, რაზეც უკვე ქართველი მეწარმეები ამახვილებენ ყურადღებას, კადრების დეფიციტს უკავშირდება.

გარდაბანში მცხოვრები ბიზნესმენი პაატა რაჭველიშვილი აღნიშნავს, რომ საჭირო კადრების მომზადებას თვითონ ცდილობს. მუნიციპალიტეტში ის ხის საამქროსა და ბოსტნეულის სათბურს ფლობს.

,,სალათის ფოთლებს ვაწარმოებთ. გვაქვს პარალელურად ხის საამქრო, სადაც გადამუშავებიდან მიღებული ნარჩენებით სათბურს ვათბობთ, მაგრამ კადრი თუ არ გვეყოლება, რეალურად ვერაფერს მივაღწევთ, შრომას არ ექნება ეფექტი. ახლა სწორედ ამ პრობლემის მოგვარებას ვცდილობთ. სპეციალისტი არ გვყავს და მათ გადამზადებაზეც კი ვმუშაობთ, პროფესიული კადრები ყველაზე დიდი პრობლემაა. დედაქალაქიდან სპეციალისტების მოყვანა დიდ ხარჯს მოითხოვს, ამიტომ ვარჩიეთ, რომ ადგილობრივები გადავამზადოთ და დავასაქმოთ, ყველა კადრი ასე ავიყვანეთ“, - ამბობს მეწარმე ,,კომერსანტთან“.

ცნობისთვის, სასათბურე სექტორი  დასავლეთ საქართველოს ტრადიციულ საექსპორტო დარგად ითვლება. სოფლის მეურნეობის სამინისტრომ სასათბურე კლასტერის შექმნა ამ რეგიონში, კერძოდ, წყალტუბოში ჯერ კიდევ გასული წლის ნოემბერში დააანონსა და ამ მიმართულებით აქტიურად მიდის მუშაობა. მათ შორის, სახელმწიფოს მხარდაჭერით, შპს „ჰერბიამ“  თანამედროვე სტანდარტებით აღჭურვილი სასათბურე მეურნეობა შექმნა, სადაც სხვადასხვა ჯიშის მწვანილი მოჰყავთ. პროექტის ჯამურმა ღირებულებამ 3,000,000 ლარი შეადგინა, აქედან 592,000 ლარი გრანტია, ხოლო 1,050,000 ლარი შეღავათიანი აგროკრედიტი. ამჟამად, სასათბურე მეურნეობაში 150 ადამიანია დასაქმებული.

„ერთიანი აგროპროექტის“ ფარგლებში, იმერეთის რეგიონში 2 ახალი სასათბურე შეიქმნა და 34 გაფართოვდა. 

სასათბურე მეურნეობის განვითარებაში გარკვეული წვლილი საერთაშორისო ორგანიზაციებსაც შეაქვთ. ამ მხრივ საყურადღებოა  USAID-ის მიერ  მარნეულში Zrda-ს სასათბურე მეურნეობების მოწყობის პროგრამა (USAID/Zrda),  რომლის ფარგლებშიც  123 სათბური მოეწყო, რომელთა ჯამური ფართობი 75,501 კვადრატული მეტრია.

მარი ჩიტაია