საქართველოს ეროვნულმა ბანკმა ერთიანი ევრო გადახდების სივრცეში (Single Euro Payment Area – SEPA) საქართველოს გაწევრიანების განაცხადი ოფიციალურად წარადგინა. საქართველო რეგიონში პირველი ქვეყანაა, რომელმაც ევრო გადახდების სივრცეში გაერთიანების განაცხადი შეიტანა.

ეროვნული ბანკის პრეზიდენტმა კობა გვენეტაძემ „ევროთი დენომინირებული საკრედიტო გადარიცხვისა და პირდაპირი დებეტის შესრულების ტექნიკური მოთხოვნების განსაზღვრის წესის“ შესახებ ბრძანება გამოსცა, სადაც აღნიშნულია რომ წარმოდგენილი ნორმატიული აქტის მიღება ერთ-ერთი სავალდებულო პირობაა საქართველოს ერთიანი ევროგადახდების სივრცეში (SEPA) გაწევრიანებისთვის.

სებ-ის ინფორმაციით, ბრძანების მოქმედება ვრცელდება საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ ლიცენზირებულ კომერციული ბანკებსა და რეგისტრირებულ საგადახდო მომსახურების პროვაიდერებზე, რომლებიც გეგმავენ ან ჩართული არიან ერთიანი ევროგადახდის სივრცის (SEPA) საკრედიტო გადარიცხვის და/ან პირდაპირი დებეტის სქემაში. ბრძანების პროექტით ასევე განსაზღვრულია ის საგადახდო ოპერაციები, რომლებზეც არ ვრცელდება დადგენილი მოთხოვნები.

„წარმოდგენილი ბრძანების პროექტი გარკვეულ ვალდებულებებს აწესებს ტექნიკური მოთხოვნების შესრულების კუთხით სქემაში მონაწილეობისას როგორც გადამხდელის, ასევე მიმღების საგადახდო მომსახურების პროვაიდერების მიმართ. კერძოდ, მომსახურების ხელმისაწვდომობის კუთხით ბრძანებით გათვალისწინებული წესის მე-3 მუხლში აღნიშნულია, რომ თუ მიმღების საგადახდო მომსახურების პროვაიდერი ხელმისაწვდომია SEPA-ს საკრედიტო გადარიცხვის სქემაში, მაშინ მან უნდა უზრუნველყოს ამ სქემაში მონაწილე ნებისმიერი საგადახდო მომსახურების პროვაიდერის მხრიდან საკრედიტო გადარიცხვების მიღება ევროს ვალუტაში. ანალოგიური მოთხოვნებია გათვალისწინებული გადამხდელის საგადახდო მომსახურების პროვაიდერის მიმართაც, თუ იგი მონაწილეობს SEPA-ს პირდაპირი დებეტის სქემაში.

ბრძანებით პროექტით გათვალისწინებული წესის მე-4 მუხლით განსაზღვრულია ის მოთხოვნები, რომლებიც უნდა შესრულდეს საკრედიტო გადარიცხვის და პირდაპირი დებეტის შესრულების დროს. კერძოდ, განსაზღვრულია, რომ მიუხედავად საგადახდო მომსახურების პროვაიდერის ადგილმდებარეობისა, საგადახდო ანგარიშის იდენტიფიცირება უნდა მოხდეს IBAN-ის მეშვეობით. საგადახდო მომსახურების პროვაიდერებს ასევე მოეთხოვებათ სისტემაში შეტყობინებების გადაცემისას გამოიყენონ ISO 20022 XML სტანდარტის ფორმატი. აღნიშნული ფორმატის გამოყენების ვალდებულება ასევე დადგენილია იმ იურიდიული პირების მიმართ, რომლებიც გადარიცხვების შესახებ ინფორმაციას გადასცემენ პაკეტური ფაილის სახით.

ბრძანების პროექტით გათვალისწინებული წესი ასევე განსაზღვრავს იმ რეკვიზიტებს, რომელიც საკრედიტო გადარიცხვის ან პირდაპირი დებეტის შესრულების დროს უნდა გადაეცეს:

ა) გადამხდელიდან/მიმღებიდან საგადახდო მომსახურების პროვაიდერს;
ბ) საგადახდო მომსახურების პროვაიდერიდან სხვა საგადახდო მომსახურების პროვაიდერს;
გ) საგადახდო მომსახურების პროვაიდერის მიერ გადამხდელს/მიმღებს.

ბრძანების პროექტით გათვალისწინებული წესის მიხედვით გადამხდელი საკრედიტო გადარიცხვის შესრულებისას, ხოლო მიმღები პირდაპირი დებეტის ოპერაციის შესრულების დროს არ არის ვალდებული მიუთითოს ინფორმაცია იმ ქვეყნის შესახებ, რომელშიც ხორციელდება აღნიშნული საგადახდო ანგარიშის მომსახურება.

ბრძანების პროექტით გათვალისწინებული წესი ასევე ითვალისწინებს მომხმარებლებსა და საგადახდო მომსახურების პროვაიდერებს შორის უფლებებსა და ვალდებულებებთან დაკავშირებით წარმოქმნილი დავების, დავების გადაწყვეტის ალტერნატიული მექანიზმის - საქართველოს ეროვნულ ბანკთან არსებული დავების განმხილველი კომისიის საშუალებით მოგვარების საკითხს.

ბრძანების პროექტის მიღებამ, ფინანსური შედეგის თვალსაზრისით, შესაძლებელია გავლენა მოახდინოს საგადახდო მომსახურების პროვაიდერებზე, იმის გათვალისწინებით, რომ ბრძანების პროექტით დადგენილი მოთხოვნების შესრულების პროცესში საჭირო იქნება გარკვეული ტექნიკური სამუშაოების ჩატარება.

ბრძანების პროექტის მიღება არ იქონიებს გავლენას სახელმწიფო ბიუჯეტის ხარჯვით ნაწილზე“, — აღნიშნულია განმარტებით ბარათში.

ბრძანების პროექტის ავტორი და წარმდგენია საქართველოს ეროვნული ბანკი.