ირანი აზერბაიჯანთან კონსულტაციებს აწარმოებს სპარსეთის ყურე-შავი ზღვის დერეფნის შესახებ შეთანხმების გაფორმებაზე. ამის შესახებ ირანის საგარეო საქმეთა მინისტრის მოადგილემ მეჰდი საფარიმ განაცხადა.

მოლაპარაკებები სპარსეთის ყურე-შავი ზღვის დერეფნის შესახებ შეთანხმებაზე ირანს, აზერბაიჯანს, სომხეთს, საქართველოს, ბულგარეთსა და საბერძნეთს შორის მიმდინარეობს. მოლაპარაკებების შემდეგი რაუნდი აპრილ-მაისში სოფიაში იგეგმება, როდესაც ხელშეკრულების ტექსტი მზად იქნება ხელმოწერისთვის.

„არაფორმალური მზადება მიმდინარეობს შეთანხმებაში მონაწილე ქვეყნების ელჩებთან თეირანში და სხვა შესაბამის დედაქალაქებში, ასე რომ, ღვთის ნებით, მალე ვიხილავთ მნიშვნელოვანი სატრანსპორტო დერეფნის გაჩენას სხვადასხვა მარშრუტით, რათა ხელი შეუწყოს რეგიონის ქვეყნებს შორის ვაჭრობას“, – ამბობს მინისტრი და ხაზს უსვამს, რომ  „ახლახან აზერბაიჯანთან და საქართველოსთან თანამშრომლობით განხორციელდა საპილოტე პროგრამა ირანიდან შავ ზღვაში ტვირთების გადატანის მიზნით“.

ახალი სატრანსპორტო დერეფანი, რომელიც ირანის, აზერბაიჯანისა და საქართველოს გავლით სპარსეთის ყურეს შავ ზღვასთან დააკავშირებს, სატესტო რეჟიმში 2021 წლის დეკემბერში ამოქმედდა. სატრანზიტო მარშრუტის ფარგლებში, საპილოტე ტვირთები იგზავნება ირანიდან ოთხი თვის განმავლობაში, რათა ირანული საქონელი მიეწოდოს აზერბაიჯანს ასტარას საზღვრის გავლით, ასევე აღმოსავლეთ ევროპის ქვეყნებში შავი ზღვის, საქართველოს პორტების გავლით.

სარკინიგზო საკითხების სპეციალისტი, პროფესიონალ რკინიგზელთა კლუბის პრეზიდენტი, დავით გოჩავა, მიიჩნევს, რომ ახალი სატრანსპორტო დერეფანი „სპარსეთის ყურე - შავი ზღვა“ იქნება ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი დერეფანი „აბრეშუმის გზაზე“. მისი აზრით, დერეფნის ფუნქციონირებისთვის, მისი მონაწილე ქვეყნებიდან უმთავრესი მაინც ირანის და საქართველოს პორტებია.

"ვენაში მიმდინარე მოლაპარაკებების წარმატებით დასრულების შანსი მაღალია - გარკვეული სანქციები ირანის მიმართ უკვე მოხსნა ბაიდენმა და ირანი, არაა გამორიცხული, მთლიანად გათავისუფლდეს სანქციებისაგან. ამას თუ დავუმატებთ ჩინეთთან 25-წლიან შეთანხმებას, ირანი ცოტა ხანში გახდება „აბრეშუმის გზის“ საყრდენი ქვეყანა. მას დასჭირდება შეუფერხებელი და ეფექტური კავშირი კონსტანცას პორტთან რუმინეთში, ვარნასთნ ბულგარეთში, ნიკოლაევის, ოდესის და ილიჩევსკის პორტებთან - უკრაინაში, რაც გამორიცხულია ფოთის და ბათუმის პორტების გარეშე. მაშასადამე, საქართველო სრულფასოვანი მოთამაშე რომ გახდეს „აბრეშუმის გზაზე“, ფოთის და ბათუმის პორტები ეფექტიანი და ეკონომიური სანაოსნო რეისებით უნდა დაუკავშირდეს ამ პორტებს შავი ზღვის აუზში. ეს არის სატრანსპორტო დერეფნის „სპარსეთის ყურე - შავი ზღვა“ შეუფერხებელი მუშაობის უზრუნველყოფის უმთავრესი პირობა ერთ მხარეს. მეორე მხარე კი შემდეგში მდგომარეობს: ფოთი და ბათუმი ეფექტიანი და ეკონომიური, უკვე, სახმელეთო მარშრუტებით უნდა დაუკავშირდეს ირანის პორტებს ბენდერ-აბასი და ჩეჰბეჰარი. აღნიშნულ პორტებზე გადის მნიშვნელოვანი მაკავშირებელი სანაოსნო მარშრუტები, რომელიც ემსახურება მოცულობის მხრივ მსოფლიოს უდიდეს გადასაცლელ პორტებს, მათ შორის ჯებელ-ალის პორტს არაბთა გაერთიანებულ საამიროებში. როგორც კი ეს სახმელეთო კავშირები დამყარდება, ჩათვალეთ რომ საქართველოზე გაივლის ცენტრალური აზიის იმ ქვეყნების უმოკლესი გზა ევროპისაკენ, რომლებსაც არ აქვთ გასასვლელი ღია ზღვაში - ავღანეთი, ყაზახეთი, ყირგიზეთი, მონღოლეთი, ტაჯიკეთი, თურქმენეთი, უზბეკეთი," - განუცხადა დავით გოჩავამ "კომერსანტს".

რა შემთხვევაში გახდება საქართველო საერთაშორისო ლოგისტიკაში ანგარიშგასაწევი მოთამაშე

ორი შეცდომა, რომელიც საქართველოს მრავალმხრივ აზარალებს

საქართველოს საპორტო მოსაკრებლები, არაკონკურენტულად ფასდება, ანუ, ექსპერტების მტკიცებით,   საქართველოს ნავსადგურების მომსახურება ძვირია.

სპეციალისტების მტკიცებითვე, არც ერთ სფეროში ისე არ ვართ დამოკიდებული რუსეთზე, როგორ რკინიგზაში.

რატომ ხდება, რომ სატრანზიტო ნაკადების მოზიდვა და გატარება საქართველოში წამგებიანია მაშინ, როცა მსოფლიო პრაქტიკით ის ერთ-ერთ მაღალშემოსავლიანი სექტორია.

რით აზარალებს საქართველოს ლოგისტიკური სტრატეგიის არქონა

რამდენად სამართლიანია საქართველოში გზით სარგებლობის გადასახადი

რატომ არის ამ დრომდე დაკონსერვებული თბილისის შემოვლითი რკინიგზის პროექტი, რომლის მშენებლობა ჯერ კიდევ 200 წელს დაიწყო. 

მთავრობა საქართველოს სატრანზიტო რესურსის მინიმუმსაც არ ითვისებს.

ექსპერტები შუა დერეფანში საქართველოს შეუცვლელ და უალტერნატივო როლზე საუბრობენ შემდეგი არგუმენტით: შუა დერეფანში ტვირთების გენერირებას ახდენს პეკინი, ხოლო ტვირთების გადაცემას ევროპის კავშირში უზრუნველყოფს თბილისი. რამდენიც არ უნდა ეცადონ ზემოთ ჩამოთვლილი დედაქალაქების წარმომადგენლები სიტუაციის შეცვლას, ამ მოცემულობას ვერავინ შეცვლის, მით უმეტეს - მოსკოვი.

ავტორი: ბელა გელაშვილი