ფიზიკოსი ლიზა დაისონი და მეცნიერი ჯონ რიდი ენერგეტიკის დეპარტამენტის ბარკლის ლაბორატორიაში ერთად მუშაობდნენ და ჰქონდათ საერთო მიზანი, რომ სამყაროს კლიმატის ცვლილების შეჩერებაში დახმარებოდნენ, მათ იცოდნენ თუ რა იყო ამის ერთადერთი გზა. — ამის შესახებ ინფორმაციას გამოცემა wierd.com ავრცელებს.
სოფლის მეურნეობა პასუხისმგებელია სათბურის გაზების წლიური ემისიების მეოთხედზე, რაც მთლიანად სატრანსპორტო სექტორის ემისიებზე გაცილებით მეტია და ხორცის ინდუსტრია აწარმოებს ყველაზე მეტ ემისიას.
მიუხედავად ამისა, ადამიანები მაინც აგრძელებენ ხორცის მიღებას: გლობალური ხორცის მოხმარება წელიწადში დაახლოებით 350 მილიონ ტონას აღწევს და ის მუდმივად იზრდება. 2050 წლისთვის, როდესაც გლობალური მოსახლეობა 10 მილიარდ ადამიანს მიაღწევს, პლანეტა იძულებული გახდება, რომ გამოსაკვებად ალტერნატიული პროტეინები იპოვოს.
მეცნიერთა წყვილს ბოლომდე არ ჰქონდათ გადაწყვეტილი თუ როგორ მიაღწევდნენ ამას, სანამ ერთ დღეს ნასას მივიწყებულ 1967 წლით დათარიღებულ კვლევას არ წააწყდნენ. მაშინ ერთმა დოკუმენტმა ასტრონავტების კვების გზები გამოიკვლია, სადაც რესურსები ცოტა იქნებოდა და მთავარი იდეა დაეფუძნებოდა მიკრობების ნახშირორჟანგთან გაერთიანებას.
დაისონმა და რიდმა გადაწყვიტეს აეღოთ კონცეფცია და გაეშვათ. ჩვენ გავაგრძელეთ იქიდან, სადაც ისინი შეჩერდნენ, - ამბობს დაისონი. 2008 წელს, ამ ათწლეულების წინანდელმა კონცეფციამ შთააგონა Dyson და Reid დაეარსებინათ Kiverdi, რომელიც ალტერნატიული კვების შესაქმნელად იყენებს ნახშირორჟანგის რეციკლირებას პალმის ზეთს და ციტრუსის ზეთს.
კალიფორნიის სტარტაპი, მიზნად ისახავს ჰაერისგან ხორცის დამზადებას. სწორედ აქ მოდის Air Protein. კომპანია იღებს ნახშირორჟანგს - მავნე სათბურის გაზს, რომელიც ათბობს ჩვენს პლანეტას და გარდაქმნის მას წვნიან სტეიკად ან ორაგულის დელიკატურ ფილედ. პროცესი იოგურტის კულტურებზე დაყრდნობით დამზადების მსგავსია. ჰაერის პროტეინი ფერმენტაციის ავზებში ამუშავებს ჰიდროგენოტროფულ მიკრობებს და კვებავს მათ ნახშირორჟანგის, ჟანგბადის, მინერალების, წყლის და აზოტის ნაზავით. საბოლოო შედეგი არის ცილებით მდიდარი ფქვილი, რომელსაც აქვს მსგავსი ამინომჟავას პროფილი, როგორც ხორცის ცილას. მაგრამ როგორ აქცევს კომპანია ამას ქათმის ნაზ მკერდად? „ჩვენ უბრალოდ ვამატებთ კულინარიულ ტექნიკას, რომელიც მოგცემთ განსხვავებულ ტექსტურას“, - ამბობს დაისონი.
პროცესი თავისთავად ნახშირბად-უარყოფითია, რადგან ის იყენებს ნახშირორჟანგს ცილის შესაქმნელად, ხოლო ჰაერის პროტეინი მიზნად ისახავს, რომ ნახშირორჟანგი ატმოსფეროდან პირდაპირი ჰაერის დამჭერი მცენარეების მეშვეობით საბოლოოდ გამოიყვანოს, ამ პროცესს სჭირდება 1,5 მილიონჯერ ნაკლები მიწა ვიდრე ეს საქონლის ხორცის შემთხვევაშია და ასევე 15000 ჯერ ამცირებს წყლის მოხმარებას.
რაც შეეხება პროდუქტის ფასს, აღსანიშნავია რომ ხორცის ისეთ ალტერნატივებთან შედარებით როგორიცაა მიკოპროტეინი და სოია ამ ტექნოლოგიით მიღებული ხორცი გაცილებით უფრო იაფი და კონკურენტუნარიანი იქნება, როგორც Dyson აღნიშნავს ტექნოლოგია არ საჭიროებს მიწას, სჭირდება ძალიან მცირე რესურსი და ეყრდნობა განახლებად ენერგიებს, რომელთა ფასიც დღითიდღე ეცემა.
„ჩვენი ტექნოლოგია საშუალებას მოგვცემს ვიყოთ არა მხოლოდ თავიდანვე ეკონომიური, არამედ გვქონდეს ხარჯების სტრუქტურა, რომელიც კვლავ მცირდება“.
სტარტაპმა დამფინანსებლების ყურადღებ უკვე მიიპყრო: 2021 წლის დასაწყისში მან მოიზიდა $30 მილიონზე მეტი დაფინანსება ინვესტორებისგან, მათ შორის ADM Ventures, Barclays და GV. ”ჩვენ ვცდილობთ განვსაზღვროთ, თუ როგორ მზადდება ხორცი”, - ამბობს დაისონი. მოხარული ვარ, რომ ვიქნები ამ მოძრაობის ნაწილი.
თაკო კვაჭანტირაძე
სტეიკი
