სპეციალისტების შეფასებით, მაღალსართულიანი კორპუსების მშენებლობის გამო თბილისი სათანადოდ ვეღარ ნიავდება. ამ ფუნქციას ადრე ლისისა და კუს ტბების მიმდებარე ტერიტორია, მდინარე მტკვარი და გამწვანების რამდენიმე სივრცე ასრულებდა, მაგრამ ურბანული პრობლემის გამო თბილისში, ასევე რამდენიმე დიდ ქალაქში განიავების სერიოზული პრობლემაა და სარეკრეაციო ზონები თავიანთ ფუნქციას უკვე ვეღარ ასრულებენ. ამის შესახებ ,,კომერსანტთან“ ეკოლოგი, აკადემიკოსი სიმონ ბარამიძე საუბრობს.
,,სამშენებლო მტვერი, მანქანებისა და უკვე გათბობის გამონაბოლქვი ატმოსფეროში სერიოზულ დაბინძურებას იწვევს, რომელიც ილექება დაბლა და მოქალაქეების ჯანმრთელობასა და სიცოცხლეს დიდ საფრთხეს უქმნის. დედაქალაქის განიავების ფუნქციას მტკვარი ასრულებს, მაგრამ - არასაკმარისად. დღესდღეობით თბილისი მხოლოდ ქარის დროს ნიავდება“, - აცხადებს ბარამიძე.
მისი შეფასებით, პრობლემა წლიდან წლამდე მწვავდება და განსაკუთრებით მასშტაბურია ზაფხულობით მაღალი ტემპერატურის პირობებში.
,,უგანზომილო, უაზრო განაშენიანების პრინციპი უნდა აიკრძალოს. თბილისი მიეკუთვნება ქვაბულების (ჩაწეული ნაწილი) მქონე ქალაქების ტიპს, სადაც მაღალი კორპუსების მშენებლობა ძალიან სარისკოა. საკვამლე მილები გამოყოფილია ჰაერში, რომელიც ნამწვი აირებით არის გაჯერებული, რაც ადამიანების სიცოცხლეს საფრთხეს უქმნის. გამოდის, რომ მეზობელი წამლავს მეზობელს და ქალაქი რჩება გაუნიავებელი უფრო მეტად და ძლიერად, ვიდრე ადრე. ეს გამოჩნდება ზაფხულში მაღალი ტემპერატურისას, განსაკუთრებით უქარო ამინდში. ამერიკის და დუბაის მაგალითებს თუ ვიღებთ მხედველობაში, იქ მაღალი კორპუსების მშენებლობის საშუალებას ჰორიზონტი იძლევა, რასაც თბილის მოკლებულია“, - აცხადებს ,,კომერსანტთან სიმონ ბარამიძე.
ეკოლოგის შეფასებით, მტკვრის მარცხენა მხარე უფრო განიავებადია, ვიდრე - მარჯვენა. ხოლო ლისის და კუს ტბებიდან ჰაერი საერთოდ არ ჩამოდის, რაც თბილისისთვის დიდი ეკოლოგიური პრობლემაა.
,,მაღლივი კორპუსები განიავებას ხელს უშლის. ლისის და კუს ტბიდან ჰაერი არ ჩამოდის. მთელი ვაკე აშენდა მაღალი კორპუსებით, საიდანაც საკვამლე მილებიდან გამოსული ნამწვი ჰაერს წამლავს. როცა ქარი უბერავს 13 მ/წამში იწევს ქარის სიჩქარე და ქალაქი იწყებს განიავებას. ამის შესაძლებლობას მხოლოდ მტკვრის მარცხენა მხარე იძლევა. ეს ერთადერთი საშუალებაა, რაც მცირედით ანიავებს ჰაერს. ძალიან მძიმე სტრუქტურაა. განათებულობა რომ ავიღოთ, მზის სხივი საკმარისი მოცულობით თუ ვერ შემოვა, ჯანმრთელი თაობა არ გვეყოლება. დაბინძურებულ ჰაერში კარგად ცხოვრობს ნებისმიერი ინფექცია, მათ შორის, კოვიდი, ცნობილი ფაქტია. ნებისმიერ მომენტში შეიძლება ქალაქი ახალი ბაქტერიის წყარო გახდეს.
დაბალ სიჩქარეებში სპორტის სასახლე ნიავდებოდა, იპოდრომიდან წამოსული ნიავი საბურთალოს ქუჩიდან აღწევდა, მაგრამ ესეც გადაიკეტა - ჰაერის მოძრაობის მართებულად დადგა შენობები. ანალოგიური პრობლემაა დიდ ქალაქებში, განსაკუთრებით აჭარაში, ბათუმის უდიდეს ტერიტორიაზე ვერ აღწევს ზღვიდან წამოსული ნიავი, რადგან შენობები ქმნის ბარიერს“, - აღნიშნავს სიმონ ბარამიძე.
მისივე შეფასებით, დედაქალაქში ჰაერის დაბინძურების ზღვარი მიწიდან 10 მეტრს აღემატება. მხუთავი აირი დაბლა ჩამოდის და განსაკუთრებით ბავშვებს უქმნის პრობლემას, რის გამოც მათი ქუჩებში გასეირნებაც უკვე საშიში გახდა.
მართალია, ატმოსფეროს დაბინძურების ერთ-ერთ მთავარ მიზეზად ქაოსური განაშენიანება მიიჩნევა, თუმცა არანაკლები პრობლემაა ავტომობილების გამონაბოლქვი და სამშენებლო მტვერი, რომლებიც დიდ რისკს ქმნის.
გაერო-ს განცხადებით, ჰაერის დაბინძურებით ყოველწლიურად შვიდი მილიონი ადამიანი იღუპება.
ორგანიზაციამ გამოთვალა, რომ ეს რიცხვი უფრო მაღალია, ვიდრე ომის, მოწევისა და ტუბერკულოზის შედეგად გარდაცვლილთა რაოდენობა.
,,სადაც არ უნდა ცხოვრობდეთ, ჰაერის დაბინძურება თქვენს დღეებს ამცირებს. აშშ-ში დაახლოებით 4 თვით. რუსეთის ფედერაციაში დაახლოებით 9 თვით. ინდოეთში 1.5 წლით”, - აღნიშნავენ გაერო-ში.
მარი ჩიტაია