რა გავლენა აქვს რუსეთ-უკრაინის ომსა და რუსი მიგრანტების საქართველოში შემოდინებას ქვეყნის ეკონომიკაზე. ამის შესახებ რადიო „კომერსანტის“ დილის ეთერში ISET-ის მაკროეკონომიკური პოლიტიკის კვლევითი ცენტრის ხელმძღვანელის მოადგილემ დავით კეშელავამ ისაუბრა.
კეშელავას განცხადებით, 1 წლის წინ, ომის დაწყების შემდეგ ბევრად ცუდი მოლოდინები იყო, მაგრამ ეს მოლოდინები დიდწილად არ გამართლდა.
„ომის დაწყებისთანავე მოლოდინები იყო ნეგატიური, მოსალოდნელი იყო ეკონომიკური აქტივობის შემცირება, საომარ მოქმედებებს სანქციები მოყვა და ჩვენი მჭიდრო სავაჭრო პარტნიორი ქვეყნები საკმაოდ მძიმე მდგომარეობაში უნდა აღმოჩენილიყვნენ, მაგრამ არ ახდა ეს ნეგატიური მოლოდინები. პირიქით, მიგრანტების შემოდინების და ტრანზიტში საქართველოს როლის გაზრდის ფონზე, წმინდა ეფექტი უფრო დადებითი იყო, ვიდრე უარყოფითი“, - განაცხადა დავით კეშელავამ.
მისი თქმით, ეკონომიკისთვის დადებითი ეფექტის გარდა, მიგრანტების ნაკადების შემოსვლას უარყოფითი ეფექტიც ჰქონდა და ეს უარყოფითი ეფექტი - ინფლაცია და ფასების ზრდაა.
„ნეგატიური ასპექტებიც ჰქონდა მიგრანტების ნაკადების შემოსვლას და ამ ნეგატიურ ასპექტებში უნდა გამოვყოთ მაღალი ინფლაცია. განსაკუთრებით ასიმეტრიული ეფექტები იყო სექტორების მიხედვითაც. განსაკუთრებით დიდი გავლენა ჰქონდა უძრავი ქონების ბაზარზე - ბინის ქირა მნიშვნელოვნად გაიზარდა. ეს პრობლემებს ქმნის ბიზნესისთვის, შრომითი მიგრაციის კუთხითაც, განათლების სექტორისთვისაც და ა.შ.,— განაცხადა კვეშელავამ.
მისი თქმით, იმას, თუ რამდენ ხანს დარჩებიან მიგრანტები საქართველოში ომის დინამიკა განსაზღვრავს. მიგრანტების მასობრივი გადინება კი მაკროეკონომიკური მიმართულებით გარკვეულ ძვრებს გამოიწვევს და ამას ხელისუფლება მზად უნდა დახვდეს:
„მიგრანტების ნაკადს ერთგვარი ერთჯერადი ეფექტი ექნება, მაკროეკონომიკურ ცვლადებზე, მაინც რთულია პროგნოზის გაკეთება საშუალო და გრძელვადიან პერიოდში რას მოგვიტანს. მიგრანტები დიდწილად არ არიან ჩამოყალიბებული თავიანთი მომავლის შესახებ და ომის დინამიკა განსაზღვრავს რამდენ ხანს დარჩებიან ისინი საქართველოში. თუ მიგრანტების შემოდინებებს შემდეგ გადინებები მოჰყვება, ეს გარკვეულ პრობლემებს წარმოქმნის მაკროეკონომიკური მიმართულებით. მნიშვნელოვანია, რომ პოლიტიკის შემქმნელებმა შექმნან საკმარისი ბუფერები იმისთვის რომ ყველაზე ნეგატიური სცენარის შემთხვევაშიც კი პრობლემები არ შექმნას მაკროეკონომიკური სტაბილურობის კუთხით,“ - განაცხადა დავით კეშელავამ.
დავით კეშელავა
