თურქეთში ფასების უპრეცედენტო ზრდამ გამოიწვია საქართველოდან ელექტროენერგიის ექსპორტის გაზრდა, ინფორმაციას Galt&Taggart ავრცელებს. 2022 წელს ელექტროენერგიის ჯამური ექსპორტი წლიურად 153.7%-ით გაიზარდა და 1.0 ტვტ.სთ შეადგინა, ხოლო ექსპორტიდან მიღებული შემოსავლები წლიურად 436.5%-ით (5.4- ჯერ) გაიზარდა და 84.3 მლნ აშშ დოლარი შეადგინა. ექსპორტის საშუალო ფასი 118.9%-ით გაიზარდა და კვტ.სთ-ზე 8.7 აშშ ცენტი შეადგინა.

„ელექტროენერგიის ექსპორტი მაისში დაიწყო და სექტემბრის ბოლომდე გაგრძელდა. სექტემბერში ელექტროენერგიის ექსპორტი ძალიან უჩვეულოა საქართველოსთვის, რადგან ბოლო რამდენიმე წელია აგვისტოც კი გამოაკლდა საექსპორტო თვეების სიას გაზრდილი ადგილობრივი მოხმარების გამო. ეკონომიკის სამინისტრომ 2022 წლის მოთხოვნამიწოდების ბალანსის დაგეგმვისას გაითვალისწინა ექსპორტიდან მაღალი შემოსავლის მიღების პოტენციალი და ენგურის და თბოსადგურების მუშაობის გრაფიკი ისე დაგეგმა, რომ ექსპორტის განხორციელება შესაძლებელი ყოფილიყო მაისიდან სექტემბრის ჩათვლით პერიოდში. აღსანიშნავია, რომ საქართველოში მოქმედ თბოსადგურებზე მსოფლიოში გაზის ფასის ზრდას გავლენა არ მოუხდენია, რადგან ისინი იყენებენ ე.წ „სოციალურ გაზს“, რომელსაც საქართველო იღებს ბუნებრივი აირის სამხრეთ კავკასიის გაზსადენის მეშვეობით აზერბაიჯანიდან თურქეთში გატარების საფასურად. სოციალური გაზი მხოლოდ შეზღუდული რაოდენობით მიეწოდება საქართველოს მხარეს და შესაბამისად, შეზღუდულია თბოსადგურების მიერ მათი მოხმარებაც. სწორედ ამ შეზღუდვის გამო ვერ გაიზარდა ექსპორტი უფრო მეტად“, — აღნიშნავენ Galt&Taggart-ში.

ელექტროენერგიის ფასი თურქულ ბაზარზე თითქმის გასამმაგდა. 2022 წელს ელექტროენერგიის ფასმა თურქულ ბაზარზე კვტ.სთ-ზე საშუალოდ 15.1 აშშ ცენტი შეადგინა. შედარებისთვის, 2021 წლის საშუალო ფასი კვტ.სთ-ზე 5.6 აშშ ცენტს შეადგენდა. ყველაზე მაღალი საბაზრო ფასი დაფიქსირდა 2022 სექტემბერში - კვტ.სთ-ზე 21.3 აშშ ცენტი. Galt&Taggart-ის ინფორმაციით, ფასის ასეთი ზრდის მიზეზი არის მიმდინარე ენერგეტიკული კრიზისის გამო გლობალურად გაზრდილი ბუნებრივი აირის ფასები და თურქული ბაზრის დამოკიდებულება გაზზე მომუშავე თბოელექტროსადგურებზე. კონკრეტულად თურქეთში ექსპორტიდან მიღებულმა შემოსავალმა 79.6 მლნ აშშ დოლარი შეადგინა 2022 წელს, რაც წინა წლის მაჩვენებელს 10.3-ჯერ აღემატებოდა.

ტოპ-3 ექსპორტიორი თურქეთში იყო თბილისის საინვესტიციო ჯგუფი, ინტერ რაო საქართველო და აჭარისწყალი.