რადიო კომერსანტის გადაცემაში „პროფესიონალები“ კავკასიის უნივერსიტეტის
ეკონომიკის სკოლის დეკანმა, სოსო ბერიკაშვილმა ეკონომიკის გამოწვევებზე და საგარეო ვალის გადახდისუნარიანობაზე ისაუბრა. მისი შეფასებით, 2020 წლის გაზაფხულზე მთავრობის მიერ მიღებული გადაწყვეტილებამ „ლოქდაუნთან“ დაკავშირებით, ქართული ეკონომიკისთვის დესტრუქცია გამოიწვია.
„ლოქდაუნი“ ეკონომიკისთვის ცუდია, ამას დიდი ეკონომისტობა არ სჭირდება. ეკონომიკა ველოსიპედს ჰგავს, მისი გაჩერება არ შეიძლება, უნდა იმოძრაოს, თუ გაჩერდა - წაიქცევა. ვფიქრობ, გაზაფხულზე მკაცრი „ლოქდაუნი“ არ უნდა გაგვეკეთებინა, თუ მერე „ავუშვით“(?),რაღაც სექტორები და სფეროები, ე.ი გაზაფხულზეც ყოფილა შესაძლებელი მათი მუშაობა. აგვისტოში კი ფაქტია,რომ ზედმეტად „ავუშვით“(?), რამაც შედეგად ეპიდემიოლოგიური აფეთქება გამოიწვია.
ამ პროცესების უფრო გონივრული მართვა შეიძლებოდა. ბევრი სულელური შეზღუდვა შემოგვთავაზეს, მაგალითად, აკრძალვა ონლაინ გაყიდვების ან მანქანის წინა სავარძელზე მგზავრის დაჯდომასთან დაკავშირებით.
გაზაფხულზე საქართველომ მსოფლიოში ერთ-ერთი უმკაცრესი „ლოქდაუნი“ გამოაცხადა. რეალურად, ამან შეაჩერა კიდეც ეპიდემიის გავრცელება, როგორ გავრცელდებოდა, ყველაფერი ჩაკეტილი იყო ?! თუმცა, ეკონომიკას დიდი დარტყმა მიაყენა, იმდენად დიდი,რომ ჯერ კიდევ უარყოფითი ეკონომიკური ზრდის მაჩვენებლებზე ვართ. ეს არის კატასტროფა და პექსპექტივა ჯერ კიდევ, არ არის იმედის მომცემი. საუბარი არის ვაქცინაზე, თუმცა, როდის მოაღწევს ჩვენამდე, ცალკე საკითხია.
ეპიდემიოლოგიურად „ლოქდაუნმა“ გაამართლა, მაგრამ ეკონომიკის თვალსაზრისით დესტრუქციისკენ წავედით. „ლოქდაუნის“ პერიოდი უნდა გამოეყენებინა მთავრობას, გადაემზადებინა ექიმები, ხომ ვიცოდით,რომ შემოდგომაზე იქნებოდა ახალი შემოტევა?! მთავრობის „მესიჯ ბოქსებიც“,რომ ყველაფერი კარგად იყო - არ ყოფილა სწორი,“- ამბობს სოსო ბერიკაშვილი. მაგ გადაცემაში, ასევე ისაუბრა საგარეო ვალისა და მისი მიზნობრიობის შესახებ.
„სახელმწიფო ვალს,როდესც იღებს, საზოგადოების დიდი ნაწილისთვის ეს აბსტრაქტული ამბავია/მოვლენაა. სინამდვილეში კი ვალს ყველა ჩვენგანი ვიღებთ. იგი ჩვენი და ჩვენი შვილების გადასახდელია. ვალებს იმიტომ ვიღებთ,რომ წინა ვალები გადავფაროთ. წარმოიდგინეთ, ეს არის ჩაკეტილი წრე. მსოფლიოში არსებობენ ქვეყნები,რომლებსაც მშპს 100%-ზე მეტი ვალი აქვთ, მაგრამ ის ქვეყნები დიდი ეკონომიკის მქონე ქვეყნები არიან და ჩვენთვის ძალიან პრობლემურია შემდეგ პერიოდებში ვალის მომსახურების გადახდა. გრძელვადიანი სტრატეგიული გეგმები არ გაგვაჩნია, ეკონომიკური ზრდა უნდა გვქონდეს,რომ საგარეო ვალის გადახდისუნარიანები ვიყოთ,“- ამბობს სოსო ბერიკაშვილი.