„ზანგეზურის დერეფნის" შესახებ ცოტა ხნის წინ ცოტამ თუ იცოდა, ახლა კი უცებ ერთ-ერთი ცენტრალური ადგილი გახდა რეგიონში. ლოგისტიკის ექსპერტების შეფასებით, იმაზე, თუ ვინ გააკონტროლებს ამ დერეფანში ტვირთს, ბევრი რამ იქნება დამოკიდებული. 

"ვინ გააკონტროლებს აღნიშნულ დერეფანს, - რუსეთ/თურქეთის ტანდემი თუ ირანი, - იმაზე იქნება დამოკიდებული, ვინ გააკონტროლებს ტვირთნაკადებს ჩინეთიდან და ინდოეთიდან ევროპისაკენ და უკუმიმართულებით. ვნახოთ, რას იზამს აშშ, და ევროპა, ველოდებით დასავლეთის აქტიურობას ამ მიმართულებით," - უთხრა "კომერსანტს" სარკინიგზო საკითხების სპეციალისტმა დავით გოჩავამ.

ცნობისთვის, რამდენიმე დღის წინ ინდოეთის საგარეო საქმეთა მინისტრის ერევანში ვიზიტის მთავარი მიზანი სწორედ „ზანგეზურის დერეფანი“ იყო. მხარეების მოლაპარაკების შემდეგ მინისტრმა, სუბრამანიამ ჯაიშანკარმა განაცხადა:

„მინისტრმა მირზოიანმა და მე განვიხილეთ სომხეთის დაინტერესება ჩეჰბეჰარის პორტის გამოყენებასთან დაკავშირებით (ირანის სამხრეთში). აღნიშნული პორტი ინდოეთის მხარდაჭერით განვითარდა. ჩვენ შევთავაზეთ გავხადოთ ჩეჰბეჰარის პორტი სატრანსპორტო დერეფნის „ჩრდილოეთი-სამხრეთი“ ნაწილი. არსებობს სხვა ინიციატივებიც, რომელიც ხელს შეუწყობს კავშირების გაფართოებას ჩვენს ორ ქვეყანას შორის“.

სომხეთი ღიად ინტერესდება ჩრდილოეთ-სამხრეთის საერთაშორისო სატრანსპორტო დერეფნის მიმართ, რომელიც ირანის გავლით უზრუნველყოფს ინდოეთის კავშირს რუსეთთან და სხვა სახელმწიფოებთან და გაივლის აზერბაიჯანსა და კასპიის ზღვას. გზების განბლოკვის შესახებ საუბრის ფონზე, ეს სატრანსპორტო კვანძი, სავარაუდოდ, სომხურ-ინდოეთის მოლაპარაკების ერთ-ერთ თემად იქცეს.

მიმდინარე წლის იანვარ-აგვისტოში სომხეთ-ინდოეთის სავაჭრო ბრუნვამ შეადგინა დაახლოებით 105.3 მლნ აშშ დოლარი (ექსპორტიორი ქვეყნის მახასიათებლების მიხედვით), ხოლო სომხეთის ექსპორტი-72.4 მლნ აშშ დოლარი.

რაც შეეხება ინდოეთს,  ევროპის კავშირი წარმოადგენს ინდოეთის მესამე უდიდეს სავაჭრო პარტნიორს, რომელზეც,  2020 წლის მონაცემების მიხედვით, მოდის  62.8 მილიარდი ევრო, ანუ ინდოეთის მთლიანი ვაჭრობის მოცულობის 11.1 %.

ჩინეთი არის პირველი უდიდესი სავაჭრო პარტნიორი ინდოეთის - 12 %, ამერიკა არის მეორე - 11.7 %.

ევროპის კავშირი იდოეთის საექსპორტო ტვირთებისათვის წარმოადგენს მეორე უდიდეს დანიშნულების ადგილს აშშ-ს შემდეგ. ევროპაზე მოდის ინდოეთის მთლიანი ექსპორტის მოცულობის 14 %.

ინდოეთის წარმოადგენს ევროპის კავშირის მეათე უდიდეს სავაჭრო პარტნიორს, რომელზეც, 2020 წლის მონაცემების მიხედვით, მოდის  ევროპის კავშირის მთლიანი ვაჭრობის მოცულობის 1.8 %, და მნიშვნელოვნად ჩამორჩება ჩინეთს (16.1 %) და დიდ ბრიტანეთს (12.2).

ვაჭრობის მოცულობა ევროპის კავშირსა და ინდოეთს შორის ბოლო ათი წლის მანძილზე გაიზარდა 12.5 %-ით.

ევროპის კავშირი წარმოადგენს პირველ უდიდეს ინვესტორს ინდოეთში. ევროპის კავშირის ინვესტიციების მოცულობამ ინდოეთში 2019 წელს შეადგინა 75.8 მილიარდი ევრო, რაც მნიშვნელოვნად ნაკლებია ჩინეთში (198.7 მილიარდი ევრო) ან ბრაზილიაში (318.9 მილიარდი ევრო) განხორციელებული ინვესტიციების მოცულობაზე.

ინდოეთში წარმოდგენილია დაახლოებით 6000 ევროპული კომპანია, რომლებიც უზრუნველყოფენ უშალოდ 1.7 მილიონ სამუშაო ადგილს, ხოლო ირიბად 5 მილიონ სამუშაო ადგილს.

ავტორი: ბელა გელაშვილი