ყაზახეთი და აზერბაიჯანი, აზერბაიჯანის ტერიტორიის გავლით, ყაზახური ნავთობის შესაძლო ტრანსპორტირებაზე მოლაპარაკებებს აწარმოებენ. ამის შესახებ „ყაზმუნაიგაზის“ (KMG) გამგეობის თავმჯდომარის მოადგილემ დაურენ კარაბაევმა ბრიფინგზე განაცხადა.

მისი თქმით, აზერბაიჯანულ მხარესთან ყაზახური ნავთობის შესაძლო ტრანსპორტირების შესახებ დისკუსიები სხვადასხვა დონეზე მიმდინარეობს, მათ შორის სახელმწიფო დონეზე, ეროვნული კომპანიების დონეზე.

„დეტალები ჯერ კიდევ შესათანხმებელია, ამის შესახებ უფრო დეტალურად აზერბაიჯანულ მხარესთან შეთანხმების მიღწევის შემდეგ მოგახსენებთ. მოგეხსენებათ, აზერბაიჯანს აქვს ორი ნავთობსადენი - ბაქო-თბილისი-ჯეიჰანი და ბაქო-სუფსა, რაც პოტენციურად შეიძლება იყოს. გამოიყენება ყაზახური ნავთობის ტრანსპორტირებისთვის“, - განაცხადა კარაბაევმა.

საქართველოს გავლით, ანუ  ბაქო-თბილისი-ჯეიჰანისა და ბაქო-სუფსის მილსადენით ყაზახური ნავთობის ტრანსპორტირებაზე ინტენსიურად მუშაობს ქართული მხარეც.

როგორც რამდენიმე დღის უკან ვიდე-პრემიერმა ლევან დავითაშვილმა განაცხადა, საქართველოს მთავრობა და კერძოდ, ეკონომიკის სამინისტრო ინტენსიურად მუშაობს ყაზახეთიდან საქართველოს გავლით დამატებითი ტრანზიტული ნაკადების ე.წ. შუა კორიდორში, ანუ ტრანსკასპიურ დერეფანში მოზიდვის საკითხზე.  ლევან დავითაშვილის განცხადებით, ამ პროცესის პირველი ძალიან მკაფიო მაგალითი იყო პრემიერ-მინისტრის და საქართველოს მთავრობის მაღალი დონის სახელმწიფო ვიზიტები შუა აზიის ქვეყნებში.

„რაც შეეხება ყაზახეთიდან საქართველოს გავლით დამატებითი ტრანზიტული ნაკადების მოზიდვას, ეგრეთ წოდებულ შუა კორიდორში, ანუ ტრანს-კასპიურ დერეფანში, რა თქმა უნდა, სამინისტრო და მთლიანად მთავრობა ინტენსიურად მუშაობს ამაზე. ვფიქრობ, ამის პირველი, ძალიან მკაფიო მაგალითი იყო ასევე ის, თუ რა დონის სახელმწიფო ვიზიტები გვქონდა პრემიერ-მინისტრს და საქართველოს მთავრობას შუა აზიის ქვეყნებში. იცით, რომ უმაღლეს დონეზე გვქონდა შეხვედრები როგორც თურქმენეთის, უზბეკეთის, ისე ყაზახეთის ხელმძღვანელობასთან. ჩვენ ზუსტად ამ საკითხებს ვიხილავდით, როდესაც საუბარია მინერალური რესურსებით მდიდარი ქვეყნების საქართველოს დერეფნით მეტად დაინტერესებაზე“, - განაცხადა დავითაშვილმა.

შეგახსენებთ იმასაც, რომ აგვისტოს დასაწყისში „როიტერმა“ გაავრცელა ინფორმაცია, რომ ყაზახეთი ნავთობის გაყიდვას, რუსეთის გვერდის ავლით, ბაქო-თბილისი-ჯეიჰანისა და ბაქო-სუფსის ნავთობსადენების გამოყენებით დაიწყებს.

მაშინ „როიტერის“ ექსკლუზიურად მოპოვებულ ინფორმაციაში აღნიშნული იყო, რომ საბოლოო კონტრაქტის გაფორმება აგვისტოს ბოლოს იგეგმებოდა და ბაქო-თბილისი-ჯეიჰანის (BTC) მილსადენის დატვირთვა ერთი თვის შემდეგ დაიწყებოდა.

მასალის თანახმადვე, ყაზახეთის სახელმწიფო ნავთობის კომპანია „ყაზმუნაიგაზი“ აზერბაიჯანის სახელმწიფო კომპანია „სოკართან“ მოლაპარაკებებს აწარმოებს, რომ ბაქო-თბილისი-ჯეიჰანის ნავთობსადენით წლიურად 1.5 მილიონი ტონა ნავთობი გავიდეს. წელიწადში კიდევ 3.5 მილიონი ტონა ყაზახური ნედლი ნავთობის ტრანზიტი შეიძლება დაიწყოს 2023 წელს აზერბაიჯანული მილსადენით საქართველოს შავი ზღვის სუფსის პორტამდე.

ყაზახეთის ნავთობის ექსპორტი შეადგენს მსოფლიო მომარაგების ერთ პროცენტზე მეტს, ანუ დაახლოებით 1.4 მილიონ ბარელს დღეში. 20 წლის განმავლობაში ნავთობი მილსადენით იგზავნებოდა რუსეთის შავი ზღვის პორტ ნოვოროსიისკში, რომელიც უზრუნველყოფს გლობალურ ბაზარზე წვდომას. ივლისში რუსეთის სასამართლო „კასპიის მილსადენის კონსორციუმის“ დახურვით დაიმუქრა, რამაც აიძულა ყაზახეთის მთავრობა და მსხვილი უცხოელი მწარმოებლები, დადონ კონტრაქტები სხვა სატრანზიტო მარშრუტებთან. მას შემდეგ, რაც რუსეთი უკრაინაში შეიჭრა, ნავთობის საერთაშორისო ფასმა მიაღწია 14 წლის მაქსიმუმს და შენარჩუნდა მაქსიმუმზე. ივლისში ბარელზე საშუალოდ 100 დოლარზე მეტი იყო.