რუსეთის მიერ უკრაინაში ინტერვენციის შემდეგ საქართველოში ინდ.მეწარმედ 15 917 რუსეთის მოქალაქე დარეგისტრირდა. აღნიშნულის შესახებ ინფორმაციის მისაღებად სადეპუტატო კითხვით „გიორგი ვაშაძე-სტრატეგია აღმაშენებლის“ დეპუტატმა პაატა მანჯგალაძემ იუსტიციის მინისტრს მიმართა. აღნიშნული სტატისტიკის „დასათვლელად“ რატი ბრეგვაძის უწყებას თითქმის ერთი თვე დასჭირდა და საბოლოოდ დეპუტატს მისწერა, რომ 2022 წლის 24 თებერვლიდან 2023 წლის 8 თებერვლამდე პერიოდში, ინდივიდუალურ მეწარმედ დარეგისტრირდა 15 917 (თხუთმეტი ათას ცხრაას ჩვიდმეტი) რუსეთის ფედერაციის მოქალაქე.

როგორც საერთაშორისო გამჭვირვალობა-საქართველოს მიერ მომზადებულ ანგარიშში „საქართველოს ეკონომიკური დამოკიდებულება რუსეთზე: რუსეთ-უკრაინის ომის გავლენა“ წერია, 2022 წელს საქართველოში 15,000-მდე რუსული კომპანია დარეგისტრირდა, რაც 2021 წლის მაჩვენებელზე 16-ჯერ მეტია.

ანგარიშიდან ირკვევა, რომ საქართველოში სულ 22,400-მდე რუსული კომპანიაა რეგისტრირებული და მათი 66% უკრაინაში ომის დაწყების შემდეგ დარეგისტრირდა.

გასულ წელს დარეგისტრირებული კომპანიების 95% ინდივიდუალური საწარმოა. ეს იმას მიანიშნებს, რომ რუსეთის მოქალაქეების ნაწილი საქართველოში ხანგრძლივად საცხოვრებლად და ბიზნესის საკეთებლად გადმოვიდა.

„საქართველოში მსხვილი რუსული კომპანიები ძირითადად შვილობილი კომპანიების მეშვეობით საქმიანობენ. საშუალო და მცირე ზომის რუსულ კომპანიებს კი საქართველოში ძირითადად რუსეთის მოქალაქეები აფუძნებენ. საქართველოში რუსეთის მოქალაქეების მიერ დარეგისტრირებული კომპანიების ნაწილი ქართული გვარის მქონე პირების მიერ არის რეგისტრირებული, რომლებსაც მხოლოდ რუსეთის ან საქართველო-რუსეთის ორმაგი მოქალაქეობა აქვთ.

საქართველოს სამეწარმეო რეესტრის ბაზების გამოკვლევით მოვიძიეთ ის კომპანიები, რომელთა სრული ან გარკვეული წილის მფლობელები რუსეთის იურიდიული ან ფიზიკური პირები (მოქალაქეები) არიან. სწორედ ასეთ კომპანიებს ვუწოდებთ რუსულ კომპანიებს. თუმცა, ეს შესაძლოა არ იყოს სრული ჩამონათვალი, რადგან საქართველოში რეგისტრირებული კომპანია შეიძლება სხვა ქვეყნის კომპანიის გავლით ეკუთვნოდეს რუსეთის იურიდიულ ან ფიზიკურ პირებს. ასევე, ხშირია შემთხვევები, როდესაც საქართველოში რეგისტრირებული კომპანიის მფლობელი ოფშორშია რეგისტრირებული, რაც კომპანიის რეალური მესაკუთრეების დადგენას ართულებს.

2022 წლის 31 დეკემბრის მდგომარეობით, საქართველოში 22,400-მდე ისეთი კომპანიაა დარეგისტრირებული, რომელთა მფლობელები რუსეთის ფედერაციის იურიდიული პირები ან/და მოქალაქეები არიან. აღნიშნული კომპანიების 84% (19,000-მდე) 2018-2022 წლებში არიან დარეგისტრირებული. 2022 წლამდე, ერთ წელიწადში 2018 წელს დარეგისტრირდა მაქსიმალური რაოდენობა - 1,180 კომპანია. 2020-2021 წლებში პანდემიის გამო რუსული კომპანიების რეგისტრაცია შემცირდა, 2021 წელს სულ 920 რუსული კომპანია დარეგისტრირდა.

2022 წლიდან რუსული კომპანიების საქართველოში რეგისტრაციის მატება, ცალსახად რუსეთ-უკრაინის ომთან არის დაკავშირებული. რუსეთის მოქალაქეების ნაწილი საქართველოში გადმოვიდა საცხოვრებლად და ბიზნესის საკეთებლად. 2022 წლის იანვარ-თებერვალში 190 რუსული კომპანია დარეგისტრირდა, მარტში კი - 2,154 კომპანია. აპრილ-სექტემბერში თვეში საშუალოდ 1,263 რუსული კომპანია რეგისტრირდებოდა. ოქტომბრიდან რუსული კომპანიების რეგისტრაციამ მოიმატა. ოქტომბერ-დეკემბერში თვეში საშუალოდ 1,685 კომპანია რეგისტრირდებოდა.

საბოლოოდ, 2022 წელს რუსეთის მოქალაქეებმა საქართველოში 14,977 კომპანია დაარეგისტრირეს, რაც 16-ჯერ მეტია 2021 წელს რეგისტრირებულ კომპანიებთან შედარებით.

2022 წელს დარეგისტრირებული რუსული კომპანიების 95% ინდივიდუალური საწარმოა. შედარებისთვის, 2021 წელს დარეგისტრირებულ რუსულ კომპანიებს შორის ინდივიდუალური საწარმოების წილი 51% იყო. ინდივიდუალური მეწარმეების 99%-ს არაქართული გვარები აქვთ“, განმარტავენ არასამთავრობო ორგანიზაციაში „საერთაშორისო გამჭვირვალობა-საქართველო“.