ავღანეთის თითქმის მთელი ტერიტორიის დაპყრობის გარდა, თალიბანის მებრძოლებმა ის ამერიკული შეიარაღება და ტექნიკაც ჩაიგდეს ხელში, რომელიც ავღანეთის არმიამ უკან დახევისას დატოვა.
ცნობისთვის, 2002–2017 წლების პერიოდში აშშ–მა ავღანეთის არმიას $28 მლრდ–ის შეიარაღება გადასცა.
ვრცელდება ვიდეოკადრები, სადაც ჩანს, როგორ ათვალიერებენ თალიბები სამხედრო მანქანების გრძელ რიგებს, ხსნიან ყუთებს, საიდანაც ახალ ცეცხლსასროლ იარაღს იღებენ. ასევე ხელში ჩაიგდეს კავშირგაბმულობის საშუალებები და სამხედრო უპილოტო საფრენი აპარატებიც კი.
„ყველაფერი, რაც არ იყო განადგურებული, თალიბებს ჩაუვარდა ხელში“, – უთხრა Reuters-ს აშშ–ის ხელისუფლების ანონიმურმა წარმომადგენელმა.
ამერიკის ყოფილი და მოქმედი ოფიციალური პირები ამ გარემოებით უკიდურესად შეშფოთებული არიან და შიშობენ, რომ ტექნიკა შეიარაღება რუსეთს ან ჩინეთს არ გადასცენ.
სააგენტოს კიდევ ერთი წყარო ამბობს, რომ თალიბებმა 2000–ზე მეტი ამერიკული ჯავშან–ტრანსპორტიორი ჩაიგდეს ხელში. მათსავე ნადავლშია 40 საფრენი აპარატი, მათ შორისო ვერტმფრენებიც და სამხედრო დრონები.
ნადირობა Deutsche Welle–ს რედაქტორზე
გერმანული არხი Deutsche Welle იუწყება, რომ თალიბებმა ავღანეთის ბიუროს რედაქტორზე დაიწყეს ნადირობა. ეს თანამშრომელი უკვე დიდი ხანია, გერმანიაშია, თუმცა ამის შესახებ თალიბებმა არ იცოდნენ.
ჟურნალისტის ძებნის დროს თალიბებმა მისი ახლო ნათესავი მოკლეს, ოჯახის ერთი წევრი კი დაჭრილია.
„ჩვენი რედაქტორის ახლო ნათესავის მკვლელობა ტრაგედიაა, რომელიც მოწმობს, თუ რამხელა საფრთხის წინაშე არიან ჩვენი თანამშრომლები და მათი ოჯახის წევრები ავღანეთში“, – ნათქვამია Deutsche Welle–ს დირექტორის პეტერ ლიმბურგის განცხადებაში. მან გერმანიის ხელისუფლებას სწრაფი მოქმედებისკენ მოუწოდა, ადამიანების გადასარჩენად.
გაორმაგებული ძალისხმევა ხალხის გამოსაყვანად ნატოს პარასკევს გამოქვეყნებული მონაცემების თანახმად, ქაბულიდან 18 ათასი ავღანელია გამოყვანილი.
ალიანსის ხელმძღვანელობა დასავლეთის ქვეყნებს მოუწოდებს, გააორმაგონ ძალისხმევა მშვიდობიანი მოსახლეობის გადასარჩენად, რადგან თალიბები ყოველდღიურად აძლიერებენ დედაქალაქის კონტროლს.
ადგილზე მყოფი დამკვირვებლის თქმით, ქაბულის აეროპორტიდან გამგზავრებას ათასობით ავღანელი ელოდება. სხვა ათასობით ადამიანი კი აეროპორტამდე მისვლას ვერ ახერხებს – გზებს თალიბები აკონტროლებენ და განსაკუთრებით ავღანელებს არ აძლევენ აეროპორტისკენ გადაადგილების უფლებას.
საერთაშორისო ორგანიზაციის თანამშრომელ სხვა ქალაქებში მცხოვრებ ადამიანებს გადარჩენის შანსი აღარ აქვთ, ამბობენ ნატოში.
Amnesty: თალიბები ხაზარების უმცირესობას აწამებდნენ და ხოცავდნენ
უფლებადამცველი ორგანიზაცია Amnesty International აცხადებს, რომ ივლისის დასაწყისში ტერიტორიების მიტაცების დროს თალიბები კლავდნენ და აწამებდნენ ხაზართა უმცირესობის წარმომადგენლებს. ისინი ავღანეთის ცენტრალურ ნაწილში ცხოვრობენ. თვითმხილველებმა ძალადობის შემზარავი სცენები აღწერეს. ქაბულის დაკავების შემდეგ თალიბანი ცდილობს დაარწმუნოს საერთაშორისო საზოგადოება, რომ მათი პრინციპები ხელისუფლებაში წინა ჯერზე ყოფნის პერიოდისგან განსხვავებული იქნება. თუმცა, უფლებადამცველები აცხადებენ, რომ ხაზარებისადმი მათი მოპყრობა თალიბების ჭეშმარიტ ზრახვებს ჰფენს ნათელს.
ხაზარები მონღოლურ, თურქულ, ირანული წარმოშობის შიიტები არიან და სპარსულად საუბრობენ. ისინი რაოდენობით მესამე უმცირესობა არიან ავღანეთის ტერიტორიაზე, თუმცა ათწლეულებია, იდევნებიან სუნიტური ავღანური საზოგადოების მიერ. ხელისუფლებაში თალიბანის პირველი მოსვლის დროს 1996–2001 წლები ასევე იდევნებოდნენ ხაზარები.
ავღანეთში Facebook–მა მეგობრების დათვალიერების ფუნქცია გამორთო Facebook–ის ავღანელ მომხმარებლებს დროებით გაეთიშათ მეგობრების დათვალიერების ფუნქცია, რაც კომპანიაში ადამიანების თავდასხმისგან დაცვის მოტივით განმარტეს.
ავღანეთი
