ხანგრძლივი ლოდინის შემდეგ პარლამენტმა სათამაშო ბიზნესისთვის მოიცალა და კონტროლთან დაკავშირებით რეგულაციები მიიღო, მაგრამ ეს არ არის ის ცვლილება, რომელსაც მოსახლეობის აზარტული თამაშებისგან თუნდაც მინიმალური დაცვა შეუძლია. როგორც სპეციალისტები განმარტავენ, სათამაშო ინდუსტრია ისევ რჩება ფულის გათეთრების მაღალი რისკის მატარებელ სექტორად, გამჭვირვალობის კუთხით ისევ პრობლემაა და რეალურად ვერც რეკლამასთან და რეგისტრაციასთან დაკავშირებულ პრობლემებს პასუხობს.
საკანონმდებლო ცვლილება ძირითადად ინდუსტრიის იმ მოთამაშეებს შეეხება, რომლებიც საქართველოდან საზღვარგარეთ აწვდიან ანალოგიურ სერვისს, არიან კონტროლს მიღმა და არ ექვემდებარებიან ნებართვის აღებას.
ახალი კანონის თანახმად, ამ სფეროში მოქმედი კომპანიები ვალდებულნი იქნებიან თამაშობის ორგანიზატორებისთვის სერვისის ან პროდუქტის მიწოდების ნებართვა 2022 წლის 1 იანვრამდე აიღონ. პარლამენტმა პირველი მოსმენით განიხილა და 81 ხმით უკვე მიიღო „ლატარიების, აზარტული და მომგებიანი თამაშობების მოწყობის შესახებ“ კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე კანონპროექტი.
როგორც ფინანსთა მინისტრის მოადგილე მიხეილ დუნდუა განმარტავს, ნებისმიერი ორგანიზაცია, რომელიც საქართველოში ოპერირებს და ქვეყანაში თუ ქვეყნის გარეთ თამაშობის ორგანიზატორებს აზარტულ თამაშს ან მასთან დაკავშირებულ სერვისს ან პროდუქტს მიაწვდის, დაექვემდებარება ნებართვის აღებას და კონტროლის სისტემებში ჩართვას.
„სათამაშო ბიზნესის მთელი სფერო სრულად მოექცევა ეფექტური კონტროლის ქვეშ“, - აცხადებს მიხეილ დუნდუა.
თუმცა, სპეციალისტებს განსახვავებული პოზიცია აქვთ და ცალსახად აცხადებენ, რომ კანონის მიღმა კვლავ რჩება ისეთი საკითხები, რომელსაც, წესით, მოსახლეობა აზარტული თამაშებისგან უნდა დაეცვა და გარკვეული ზომები მიეღო სათამაშო ინდისტრიის შემოსავლებთან დაკავშირებითაც, რომელიც აბსოლუტურად უკონტროლოა.
ახალგაზრდა ფინანსისტთა და ბიზნესმენთა ასოციაციის ხელმძღვანელის გიორგი კაპანაძის შეფასებით, დაბეგვრის მექანიზმი იცვლება კომპანიებისთვის, რომლებიც საკუთარ მომსახურებას ჰყიდიან უცხოეთში. ამით გარკვეული ფული შევა ბიუჯეტში, მაგრამ ვერ უშველის მძიმე სიტუაციას, რაც საქართველოში სათამაშო ბიზნესის გამოა.
„კანონმა ადგილობრივ დონეზე ვერ მოაწესრიგა ისე ხარვეზები, რაც სათამაშო ბიზნესშია. ცხადია, დადებითია, რომ რამე კანონის მიღება მოხერხდა. მთავრობამ შეძლო მცირე, მაგრამ გარკვეული ცვლილება შეეტანა არსებულ კანონში, მაგრამ ეს არასაკმარისია. ამით ვერ შეიცვლება სურათი, რასაც ჰქვია აზარტული თამაშებისგან დაზარალებული მოსახლეობა და მძიმე სოციალური მდგომარეობის შემსუბუქება. კანონი ამ საკითხებს ისევ არ ეხება. უფრო სისტემური მუშაობაა საჭირო, უნდა მოხდეს მთლიანად ონლაინ მიმართულების რეგულირება, როგორიცაა არასრულწლოვნების თამაშის გამორიცხვა, ასევე დაბეგვრის მექანიზმის გაზრდა, ფინანსების გამჭვირვალობა და სხვა მრავალი პრობლემა, რომელიც არსებობს, მათ შორის რეკლამის კანონის შეზღუდვა, რომელიც დღეს თავისუფალია აზარტული თამაშებისთვის და არ შეიძლება ასე იყოს. ფულის გათეთრების მხრივ ისედაც პრობლემაა ამ ინდუსტრიაში, ამიტომ სწორი იქნება, თუ ფინანსთა სამინისტრო გააგრძელებს მუშაობას ამ მიმართულებით და სწორ რეგულაციებს შემოგვთავაზებს“, - უთხრა „კომერსანტს“ კაპანაძემ.
მისი თქმით, განსაკუთრებით დიდი პრობლემა ამ ბიზნესისგან არსებობს იმის გამოც, რომ მთავრობა ბოლომდე ვერ ახერხებს სექტორის ფინანსებზე წვდომას, უცნობია, რამდენია მათი მოგება, რამდენად სწორად იხდიან მოგების გადასახადს, ამხელა ბრუნვის მაჩვენებელი რატომ აქვთ და სხვა.
შესაბამისად, როგორც ფინანსისტი ასკვნის, უნდა მოხდეს ამ საკითხების გახსნა, რათა შემოსავლების სამსახურის ბაზაზე შესაძლებელი იყოს სათამაშო ბიზნესის შემოსავლებზე წვდომა. ასევე რეგისტრაციის საკითხიც, რომ არასრულწლოვანი მოქალაქეების ჩართულობა გამოირიცხოს.
მარი ჩიტაია