საერთაშორისო ორგანიზაცია „ფრიდომ ჰაუსმა“ ახალი ყოველწლიური ანგარიში გამოაქვეყნა, რომელიც მსოფლიოში ინტერნეტის თავისუფლებას იკვლევს. ანგარიშის თანახმად, გასულ წელს ინტერნეტის თავისუფლება უკვე მე-12 წლის განმავლობაში, თანმიმდევრულად იკლებდა. საქართველო, რომელიც დემოკრატიის ინდექსით „ფრიდომ ჰაუსის“ “ნახევრად თავისუფალი” ქვეყნების სიაშია, ამ ანგარიშში „თავისუფალ“ ქვეყნადაა შეფასებული და გასულ წელთან შედარებით, 1 ქულითაცაა დაწინაურებული. „ამერიკის ხმა“ კვლევის მთავარ მიგნებებზე და საქართველოს მიღწევებსა და გამოწვევებზე ორგანიზაციის ევროპისა და ევრაზიის მკვლევარს, გრანტ ბეიკერს ესაუბრა. მისი თქმით, საქართველოში ინტერნეტზე წვდომის მაჩვენებლები საკმაოდ მაღალია და მთავრობა არ ბლოკავს ინტერნეტს.

„საქართველოში ინტერნეტზე წვდომის მაჩვენებლები საკმაოდ მაღალია. მთავრობა არ ბლოკავს ინტერნეტს. მთავრობის მხრიდან არაა ფართოდ გავრცელებული ვებგვერდების დაბლოკვა, განსაკუთრებით კი იმ ვებგვერდებისა, სადაც ისეთი მასალებია განთავსებული, რაც ადამიანის უფლებათა საერთაშორისო სტანდარტითაა დაცული. ეს უბრალოდ არ ხდება. ესაა ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი განმაპირობებელი ფაქტორი, რომ საქართველო თავისუფალ ქვეყნადაა შეფასებული. ცხადია, კვლავ არის პრობლემები საქართველოში. ის რომ თავისუფლადაა შეფასებული არ ნიშნავს, რომ იდეალურია.

მიყურადება-თვალთვალი, ჩანაწერების გამოქვეყნება, დეზინფორმაცია და შევიწროება - ეს ნამდვილად არის პრობლემური საკითხები. მაგრამ ვფიქრობ, ყველაზე დიდი მიზეზი იმისა, თუ რატომ არის ეს განსხვავება, ისაა, რომ სხვადასხვა ფაქტორებს ვაკვირდებით. დიახ, ინტერნეტზე წვდომას აქ საფრთხე არ ემუქრება, რასაც სხვა ქვეყნებში ვხედავთ“, — აცხადებს გრანტ ბეიკერი.

მისივე განმარტებით, გასული წლის ანგარიშში საუბარი იყო იმაზე, რომ მთავრობა ჩართული იყო რელიგიური პირების, პოლიტიკური ფიგურების და სხვების ფართომასშტაბიან სატელეფონო მოსმენა/ჩაწერაში.

„ეს სია გრძელია. ამის შესახებ ცნობების გავრცელება წლების განმავლობაში გრძელდებოდა. ეს იყო ერთგვარი შემაჯამებელი, დასკვნითი მტკიცებულება. ჩვენი საანგარიშო პერიოდი მაისში მთავრდება, მაგრამ ვფიქრობ ახალი ჩასწორებები სისხლის სამართლის კოდექსში, რომლებსაც ვეტო დაედო და შემდეგ პარლამენტში დაბრუნდა, ახლა როგორც ჩანს, გააფართოებს იმ შემთხვევებს, როდესაც მთავრობას მოსმენა/თვალთვალი/ჩაწერა შეუძლია. ვფიქრობ ეს შემაშფოთებელია.

მიყურადების მიღმაც, აუცილებლად ნახავთ სხვა პრობლემებსაც, როგორებიცაა დეზინფორმაცია, ამა თუ იმ აქტორის მიერ „ტროლების“ ქსელებისა და სოციალური მედია კამპანიების გამოყენება. ჩვენ ამას კოორდინირებულ და არანამდვილ ქცევას ვეძახით იმისთვის, რომ გააძლიერონ ესა თუ ის ხმა. პრობლემურია ონლაინ შევიწროებაც, რომელიც გავლენას ახდენს ჟურნალისტებზე რეალურ სამყაროში. ჩვენ ვნახეთ, რომ ჟურნალისტები, რომლებიც გასულ ივნისში „პრაიდის“ მარშს, ან არჩევნებს აშუქებდნენ, ძალადობის პირისპირ აღმოჩნდნენ“, — აცხადებს მკვლევარი. 

ბეიკერი მიიჩნევს, რომ საქართველოშიც და მთელ მსოფლიოშიც დეზინფორმაცია სერიოზული გამოწვევაა.

„ჩემი აზრით, სოციალური მედიის პლატფორმებმა უნდა ითამაშონ შესაბამისი როლი იმის უზრუნველყოფაში, რომ ჰყავდეთ ადგილობრივ ენებზე მოსაუბრე მეტი თანამშრომელი, რათა შესაბამისად ამოიცნონ დეზინფორმაციის ქსელები. მნიშვნელოვანია ფაქტების გადამმოწმებელი ორგანიზაციების როლიც იმაში, რომ ყალბი ცნობები გამოავლინონ და ამის შესახებ ცნობიერებაც გაზარდონ.

დეზინფორმაცია ერთ-ერთი კომპლექსური პრობლემაა, საქართველო კი დეზინფორმაციის სამყაროში ერთ-ერთი უდიდესი გამავრცელებლის მეზობელია“, - მიიჩნევს მკვლევარი. 

მასალა მომზადებულია „ამერიკის ხმის“ მიხედვით